بر اساس گزارشها از ایران و اذعان بخش خصوصی و دولتی، بارانهای اخیر در جنوب این کشور باعث آب گرفتگی محمولههای بزرگ برنجهای وارداتی در گمرک زاهدان شده و این محمولهها «در حال نابودیست.»
اخیرا باد و باران شدید در سیستان و بلوچستان خسارتهایی به چندین شهر و روستا وارد کرده بود.
به دنبال بارندگی شدید در زاهدان دیروز تصاویری منتشر شد که آبگرفتگی محمولههای برنج در گمرک زاهدان را به تصویر میکشید.
هیات ناظر بر انجمن وارد کنندگان برنج ایران تائید کرده که بارهای برنج «در حال نابودی است.»
بعضی از فعالان بخش خصوصی گفتهاند پیشتر به گمرک زاهدان هشدارهای هواشناسی داده شده بود و حالا «دهها میلیارد تومان» سرمایه تجار در این بخش در حال نابودیست.
میزان دقیق خسارات وارد شده البته هنوز مشخص نیست و این محمولهها، برنجهایی که به تازگی وارد ایران نشده بودند را هم در برمیگیرد.
گمرک گفته که مسئولیتی در این زمینه ندارد و از سال پیش به نهادهایی نظیر استانداری و وزارت صمت برای محدود کردن ثبت سفارش به مقصد زاهدان به دلیل «محدود بودن ظرفیت» هشدار داده بود.
محمد علی خاشی، مدیر گمرک زاهدان کمبود فضای مسقف را دلیل نگهداری این محمولهها در فضای باز اعلام کرده است.
به گفته او انبارهای مسقف این گمرک در مجموع بیست هزار تن ظرفیت نگهداری دارد و از پارسال که بخشنامه حذف مالیات بر ارزش افزوده در مناطق آزاد ابلاغ شد، حجم کالاهای ورودی افزایش یافت که به بالاتر از ظرفیت این گمرک رسید.
اجرا شدن بخشنامه جدید باعث شد صاحبان کالا، گمرک زاهدان را به جای منطقه آزاد چابهار برای تخلیه کالاها انتخاب کنند.
آقای خاشی گفته:« مکاتباتی با استانداری و سازمان صمت داشتیم و از آنها خواستیم که ثبت سفارش به آدرس زاهدان نداشته باشند اما متاسفانه قبول نکرده و به همان رویه ادامه دادند.»
البته این اول باری نبوده که طی سالهای اخیر نگهداری کالاها در محوطه باز خسارت به بار میآورد.
سال گذشته هم محمولههای جو وارداتی در بندر چابهار به دلیل تعلل در ترخیص، در فضای باز ماند و در زیر باران جوانه زد.
گرانی برنج
خسارت اخیر به محموله برنجهای وارداتی در حالیست که برنج یکی از اقلامی بوده که از سال پیش شاهد جهش قیمت بوده؛ هر چند این افزایش در محصول داخلی شدیدتر بوده است.
قیمت برنج ایرانی بطور متوسط بالای صد هزار تومان در هر کیلوست.
قیمتگذاری دستوری پیش از سال جدید باعث شده بود که کشاورزان فروش محصول خود را متوقف کنند که در پی آن میزان عرضه برنج کاهش پیدا کرد و در کنار آن تورم خوراکیها هم بر قیمت این کالا افزود.
برنج وارداتی هم از جمله اقلامی بوده به موازات برنج داخلی افزایش قیمت را تجربه کرده است.
بر اساس دادههای مرکز آمار ایران، در خرداد ماه امسال قیمت هر کیلو برنج خارجی «درجه یک» در خرده فروشیها بیش از ۳۶ هزار تومان بوده است؛ در خرداد ماه پارسال(۱۴۰۰) نرخ هر کیلو برنج وارداتی بطور متوسط ۲۴ هزار و ۷۰۰ تومان بود.
فقط طی یک ماه (از اردیبهشت تا خرداد) قیمت هر کیلو برنج خارجی، به روایت مرکز آمار ایران، نزدیک به ۱۰ درصد افزایش یافته بود.
افزایش قیمت برنج در ایران در حالی ادامه یافت که اواخر پارسال(بهمن) ، دولت ایران باز هم سیاست قیمتگذاری دستوری را پیشه کرد؛ در این قیمتگذاری قیمت برنجهای داخلی از کیلویی ۴۲ هزار تومان تا ۶۵ هزار تومان متغیر بود.
البته افزایش قیمت کالاهای خوراکی در ایران محدود به برنج نیست و بسیاری از اقلام اساسی هم طی این مدت روند مشابهی را طی کردهاند.
آبگرفتکی این محموله برنج با توجه به میزان خسارت آن، ممکن است به افزایش بیشتر قیمت آن دامن بزند.