«آغاز پایان بحران»، سوریه به اتحادیه عرب برگشت

در بیانیه وزیران خارجه اتحادیه عرب نیز بر تمایل آنها برای مشارکت در حل بحران سیاسی، امنیتی و انسانی سوریه تاکید شده است.

در سال ۲۰۱۱ پس از آنکه دولت بشار اسد اعتراض‌های مردمی را به شدت سرکوب کرد که منجر به حنگ داخلی شد، اعضای اتحادیه عرب عضویت سوریه را به حال تعلیق درآوردند.

تصمیم اتحادیه عرب امروز در یک جلسه ویژه در پشت درهای بسته گرفته شد و از فردا اجرا می‌شود و نمایندگان سوریه رسما در مذاکرات شرکت می‌کنند. به این ترتیب در اجلاس بعدی هم که ماه آینده در ریاض برگزار می‌شود هیات نمایندگی سوریه حضور خواهد داشت.

در ماه‌های اخیر ارتباط سوریه با کشورهای عرب متحول شده و امارات متحده عربی که از سال ۲۰۱۸ روابط با سوریه را دوباره برقرار کرد در این میان نقش خاصی داشته است. گفته می‌شد قطر با پذیرش کامل سوریه پیش از حل‌و‌فصل بحران این کشور مخالف بوده است.

تقریبا پنج هفته پیش وزیر خارجه سوریه پس از دوازده سال به قاهره سفر کرد و کمتر از دو هفته بعد به عربستان، همزمان با حضور هیاتی ایران در ریاض. یک هفته بعد وزیر خارجه عربستان به دمشق سفر و با بشار اسد دیدار کرد.

فیصل مقداد وزیر خارجه سوریه در هفته‌های اخیر به الجزایر و تونس هم سفر کرد در حالیکه دمشق به تازگی روابط کامل دیپلماتیک را با تونس از سر گرفته است. سوریه دیروز نیز تفاهم‌نامه‌ای را با عمان برای گسترش همکاری امضا کرد.

هفته پیش هم وزیران خارجه عربستان، عراق، اردن، مصر و سوریه در اردن درباره عادی‌سازی روابط و بازگشت آوارگان مذاکره کردند و سوریه وعده داد با قاچاق مواد مخدر از این کشور به اردن و دیگر کشورهای همسایه مبارزه جدی‌تری کند.

حدود سه هفته پیش در نشست مشورتی وزیران خارجه شورای همکاری خلیج فارس که در جده عربستان برگزار شد، موضوع بازگشت سوریه به اتحادیه عرب بررسی شده بود. برای این نشست، شش کشور عضو (عربستان، بحرین، امارات، قطر، کویت و عمان) از سه کشور مصر، اردن و عراق هم دعوت کرده بودند.

جز کشورهای حاشیه خلیج فارس، برخی تحلیلگران معتقدند سفر چند روز پیش ابراهیم رئیسی به سوریه هم به عنوان نزدیک‌ترین متحد بشار اسد بی‌تاثیر نبوده است.

به گفته حجت‌الله عبدالملکی دبیر شورایعالی مناطق آزاد تجاری صنعتی و ویژه اقتصادی ایران، با سفر ابراهیم رئیسی به سوریه، «ایجاد منطقه آزاد مشترک سه جانبه با عراق و سوریه وارد مرحله فنی و اجرایی شده است.»

به گفته آقای عبدالملکی، منطقه آزاد مشترک منطقه آزاد مشترک میان ایران، عراق و سوریه در «محدوده شهر قائم عراق و بوکمال سوریه» واقع است.

او گفت «منطقه آزاد حصیا در مرکز سوریه نزدیک دمشق» و بندر لاذقیه برای دسترسی به دریای مدیترانه نیز مورد توجه «سرمایه‌گذاران ایرانی» هستند.

ایران خود در هفته‌های اخیر با میانجی‌گری چین روابطش با عربستان را از سر گرفته و به زودی سفارت‌خانه‌های دو کشور بازگشایی می‌شوند.

جنگ داخلی سوریه بیش از نیم میلیون کشته و ۵/۵ میلیون آواره و پناهجو بجا گذاشته است.

اکنون تقریبا تمام خاک سوریه در کنترل دولت بشار اسد است.