آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر ایران درباره توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ با قدرت‌های بزرگ گفت “عمل طرف مقابل را ببینیم ما هم عمل خواهیم کرد”.
او در یک سخنرانی که به صورت ویدیویی برای شماری از مردم در آذربایجان شرقی پخش می‌شد، گفت”ما حرف و وعده خوب زیاد شنیدیم اما در عمل نقض شده و ضدش عمل شده است”.
او در این سخنران انتقادات در خصوص مسئله حقوق بشر، موشکی، منطقه‌ای و هسته‌ای را بهانه خواند.
پیش از اظهارات آیت‌الله خامنه‌ای، صبح امروز نیز حسن روحانی رئیس جمهوری ایران در نشست امروز هیات دولت گفت “ما اهل لجبازی نیستیم و برای بازگشت به توافق آماده ایم و به محض اینکه ببینیم ۱+۵ به برجام بازگشته ما هم بازخواهیم گشت”.
آقای روحانی گفت”اگر امروز تحریم را بردارند ما فردا صبح یا بعدازظهر به همه تعهدات خود عمل می کنیم ما تنها چند ساعت نیاز داریم تا ببینیم تحریم ها واقعا برداشته شده و راستی آزمایی کنیم و بعد به تعهدات خود برگردیم”.
او گفت “اگر آمریکایی ها به صراحت اعلام کنند ما هم به صراحت اعلام می‌کنیم. اگر یک قدم بردارند ما هم یک قدم برمی داریم و اگر همه قدم ها را بردارند، ما هم همه قدم ها را برمی داریم. اگر تدریج می خواهند اهلا و سهلا، اگر مجموعه می خواهند اهلا و سهلا و اگر نمی خواهند باز هم اهلا و سهلا”.
ساعاتی پیش آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا هم گفت راه دیپلماسی با ایران در ارتباط با توافق هسته ای ۲۰۱۵ درحال حاضر باز است.
قوی تر از توافق اولیه کار کنیم” و به مسائلی مانند “برنامه موشک های بالستیک” و “اقدامات بی ثبات کننده” ایران اشاره کرد.
هرچند مقام های آمریکایی و حتی برخی از متحدان اروپایی آن از لزوم دستیابی به توافقی گسترده تر از برجام سخن گفته اند اما هرگز توضیح نداده‌اند چطور می‌خواهند ایران را راضی به مذاکره بر سر چنین توافقی کنند. این در واقع هدف اعلام شده دولت قبلی آمریکا، تحت هدایت دونالد ترامپ، بود که در سال ۲۰۱۸ از برجام خارج شد اما هرگز نتوانست ایران را پای میز مذاکره بیاورد.
در سال ۲۰۱۸ دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت آمریکا، با خروج از برجام، تمام تحریم‌های رفع شده هسته‌ای ایران را برگرداند و به مرور تحریم های جدیدتر و شدیدتری وضع کرد. ایران هم در مقابل، اجرای تعهدات خود در برجام را گام به گام کاهش داد.
جو بایدن در زمان مبارزات انتخاباتی، وعده بازگشت به دیپلماسی و توافق هسته‌ای را مطرح کرد و مقام‌های ایرانی با استقبال از این وعده از پیروزی آقای بایدن در انتخابات ابراز خرسندی کردند.
اما اکنون ایران و آمریکا هر دو منتظرند تا طرف مقابل گام نخست را بردارد.
مقام‌های ایران اجرای کامل تعهدات هسته‌ای خود در برجام را به رفع تحریم‌های یک‌جانبه ایالات متحده مشروط کرده‌اند.
آمریکا نیز بازگشت به برجام و رفع تحریم‌های ایران را به بازگشت کامل تهران به تعهدات برجام مشروط کرده و از ایران خواسته که اول به غنی سازی ۲۰ درصدی اورانیوم پایان دهد.
این در حالی است که ایران هشدار داده اگر طرف مقابل تعهداتش را تا هفته اول اسفند اجرا نکنند، دولت موظف به اجرای قانون اخیر مجلس خواهد بود که به معنای توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی و جلوگیری از بازدیدهای سرزده نمایندگان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است
