آمار مهاجرت پزشکان بهصورت دقیق اعلام نمیشود؛ برخی مسئولان گاهی اطلاعات کلی میدهند و در مقابل برخی مقامات آن را «عملیات روانی دشمن» میخوانند، اما مهاجرت کادر درمان روند صعودی دارد و مقصد اصلی هم عمان و کشورهای عربی است تا جایی که یک آژانس مهاجرتی فعال در این زمینه به رادیوفردا میگوید شانس موفقیت اشتغال پزشکان ایرانی در عمان ۸۰ درصد است.
برخی مسئولان بهداشت و درمان بارها مهاجرت پزشکان را موضوعی خطیر خواندهاند و حتی در مورد خالی شدن بیمارستانها و دانشگاهها هشدار دادهاند، اما سردار رمضان شریف، سخنگوی سپاه پاسداران، اخیراً این اطلاعات را «هجمهٔ رسانهای علیه نظام اسلامی» توصیف کرده است.
موضوع مهاجرت پزشکان و کادر درمان در سال ۱۴۰۱ بهعنوان یک «مسئلهٔ بحرانی» اعلام شد؛ وقتی که محمد رئیسزاده، رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران، گفت سال پیش از آن بیش از چهار هزار و ۲۷ پزشک درخواست صدور گواهی «حسن سابقه» برای مهاجرت کردهاند.
آن زمان او ابراز نگرانی کرد که با ادامهٔ این روند، یا باید پزشکان خارجی وارد کنیم و یا برای جراحیهای ساده هم به کشورهای همسایه برویم؛ وضعیتی که ایران پس از انقلاب و در دورهٔ جنگ آن را از سر گذرانده است.
انتشار اطلاعات یا جنگ روانی دشمن؟
نوروز ۱۴۰۳ خبرگزاری ایرنا با استناد به اطلاعاتی که از سازمان نظام پزشکی درز کرده، گزارش داد تعداد اعضای این سازمان که برای مهاجرت از این سازمان گواهی Good standing (حسن سابقه) گرفتهاند، از ۷۵۰ نفر در سال ۱۳۹۷ به بیش از شش هزار نفر در سال ۱۴۰۱ رسیده است.
مسئولان سازمان نظام پرستاری هم گفتهاند سالانه حدود سه هزار پرستار برای مهاجرت از کشور از این سازمان گواهی حسن سابقه میگیرند. با وجود این آمار، سخنگوی سپاه، اخبار مهاجرت پزشکان ایران را «عملیات روانی دشمن» توصیف میکند و میگوید «وظیفهٔ رسانهها نمایش تصویر واقعی جمهوری اسلامی است که تصویری الهامبخش است».
روزنامهٔ دنیای اقتصاد سال گذشته نوشت که آخرین آمار رسمی مهاجرت پزشکان مربوط به سال ۹۸ است که مهاجرت سه هزار نفر ثبت شد. همان زمان دکتر رضا لاریپور، سخنگوی سازمان نظام پزشکی کشور، تعداد خروجیها را دو برابر این رقم ارزیابی کرد. این روزنامه همچنین بهنقل از «منبعی آگاه» اعلام کرد که «سال ۱۴۰۰ حدود پنج هزار پزشک مهاجرت کردند». با توجه به ادعای دوبرابر شدن آمار مهاجرت پزشکان، میتوان گفت که حدود ۱۰ هزار پزشک در سال ۱۴۰۱ از ایران رفتهاند.
پزشکان برای مهاجرت نیاز به دریافت good standing (گواهی حسن سابقه) از سازمان نظام پزشکی دارند که این عدد سال ۱۴۰۱ دوبرابر شده است. به این وضعیت بحرانی، باید خودکشیهای پزشکان را نیز اضافه کرد؛ عواملی که از هماکنون به آیندهٔ بهداشت و درمان کشور رنگ خاکستری زده است.