انتقاد جهانگیری از روحانی؛ بازی سیاسی اصلاح‌طلبان برای انتخابات

01

اسحاق جهانگیری، معاون اول دولت حسن روحانی، در گفت‌وگو با نشریه آگاهی نو به برخی از پشت پرده‌های دولت حسن روحانی پرداخته و از پشیمانی خود بابت شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۹۶ خبر داده است.

جهانگیری در این گفت‌وگو تصریح کرده است: «یک‌ بار به آقای روحانی گفتم اگر قرار باشد یکی از اشتباهات زندگی سیاسی خودم را بنویسم، حتما شرکت من در انتخابات ۹۶ است.»

جهانگیری رد صلاحیت خود در انتخابات سال ۱۴۰۰ را نیز انتقام شورای نگهبان از خود به سبب شرکتش در قالب کاندیدای پوششی در انتخابات سال ۹۶ دانسته و از سردی روابط خود با روحانی طی دولت دوم او خبر داده است.

او در خصوص شرایط کارش در دولت دوم حسن روحانی گفت: «من از روز بعد انتخابات احساس کردم خیلی از سرمایه‌هایی که پشت سرخودم درست کرده بودم و می‌دانستم برای کشور مفید است، یکی‌یکی در حال تضعیف است. یکی از آن‌ها خود آقای روحانی بود. رابطه من با آقای روحانی در دوره دوم مثل دوره اول نبود.»

به گفته این فعال اصلاح‌طلب، حسن روحانی از کم‌انگیزه شدن جهانگیری گلایه کرده و جهانگیری با تایید این موضوع از روحانی خواستار تغییر خود شده است که این موضوع یادآور شایعات تغییر معاون اول رئیس‌جمهوری در زمان آغاز به‌کار دولت دوم حسن روحانی است. جهانگیری همچنین با انتقاد از عملکرد دولت رئیسی، نداشتن سابقه اجرایی او را از دلایل ناتوانی‌اش در اداره کشور دانسته است.

به باور جهانگیری، رئیسی برخلاف تبلیغات انجام شده، گرچه سابقه ۴۰‌ساله‌ای در دستگاه قضا داشته است، اما با کارهای اجرایی کاملا بیگانه است. معاون اول دولت حسن روحانی مدعی شده است که رئیسی در دوره انتخابات متوجه نشد که مشکلات اصلی کشور کجاست و کجا باید متمرکز شود.

از دیگر بخش‌های این گفت‌وگو افشای برخی کارشکنی‌ها برای دولت روحانی است که جهانگیری گزینه مدنظر روحانی برای وزارت فرهنگ و ارشاد را عروس آیت‌الله خمینی اعلام کرده و گفته است: «آقای روحانی در دوره اول مایل بود خانم فاطمه طباطبایی، عروس امام خمینی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی شوند و من با ایشان گفت‌وگو کردم که در نهایت نشد.»

جهانگیری همچنین با ذکر خاطره‌ای توضیح داد چگونه رئیس‌جمهوری حتی در انتخاب وزیران توان تصمیم‌گیری ندارد و مدعی شد که حسن روحانی برای وزارت علوم ۱۴ گزینه پیشنهاد کرد که در نهایت گزینه آخرین انتخاب شد.

دخالت برخی نهادها و همچنین شخص علی خامنه‌ای در چیدمان کابینه دولت‌ها همواره در ایران مطرح بوده است، اما تنها محمود احمدی‌نژاد یک‌ بار به این محدودیت انتخاب اشاره مستقیم داشت.

از زمان دولت هاشمی رفسنجانی و آغاز رهبری علی خامنه‌ای همواره این شایعه که برخی وزارتخانه‌ها، ازجمله وزارت دفاع، کشور، آموزش‌وپرورش و وزارت اطلاعات با نظارت مستقیم علی خامنه‌ای انتخاب می‌شوند در فضای سیاسی ایران مطرح بوده است.

در این گفت‌وگو که در شماره‌ نوروزی مجله آگاهی نو منتشر شده است، اسحاق جهانگیری با پذیرش اشتباهات دولت دوم حسن روحانی، چیدمان کابینه و برخی سیاست‌ها و انفعال برابر جریان‌های مقابل را از مهم‌ترین عوامل شکست دولت دوازدهم دانسته است.

او همچنین نیروهای جناح‌های سیاسی غیرهمسو با دولت را در انتخاب رویه علیه دولت مقصر معرفی کرد و ناکارآمدی دولت روحانی را باعث تضعیف کل نظام دانست.

انتشار این گفت‌وگو و تلاش اسحاق جهانگیری برای برائت جستن از برخی تصمیم‌های دولت روحانی را تحلیلگران به استراتژی انتخاباتی اصلاح‌طلبان نسبت داده‌اند و معتقدند برخی از نیروهای اصلاح‌طلب امیدوارند حاکمیت برای انتخابات مجلس سال ۱۴۰۲ فضای سیاسی برای حضور آن‌ها مهیا کند و از این جهت تلاش می‌کنند با تبری جستن از نقش خود در دولت حسن روحانی، مهیای حضوری پررنگ در فضای انتخاباتی کشور شوند.

هرچند با توجه‌ به انتشار دو بیانیه میرحسین موسوی و محمد خاتمی، به نظر می‌رسد شکافی عمیقی میان احزاب اصلاح‌طلب شکل‌ گرفته است. با وجود آنکه برخی احزاب و چهره‌های اصلاح‌طلب مدعی پرهیز از فعالیت انتخاباتی‌اند، محمود متکی، رئیس خانه احزاب، بهمن‌ماه گفته بود: «اصلاح‌طلبانی که لاف تحریم انتخابات می‌زنند در برخی استان‌ها فعالیت ستادی و نشست‌های خود را آغاز کرده‌اند.»

اما علی شکوری‌راد، سخنگوی جبهه اصلاحات، با اعلام اینکه در گفت‌وگو میان اصلاح‌طلبان و راس حاکمیت بن‌بست ایجاد شده، تاکید کرده است: «گفت‌وگوهایی آغاز شد که عملا از طرف حاکمیت متوقف شد و ادامه پیدا نکرد. وقتی حتی روسای سه قوه برای این دیدارها با مشکل مواجه می‌شوند، طبیعتا سخن گفتن نه امکان‌پذیر است و نه موثر؛ بنابراین اصلا انگیزه‌ای برای گفت‌وگو در ارتباط با انتخابات وجود ندارد.»

برخی چهره‌های رسانه‌ای نزدیک به جریان اصلاحات می‌گویند با توجه‌ به اظهارنظرهای متناقض چهره‌های اصلاح‌طلب و رویکردی که اسحاق جهانگیری در گفت‌وگو با نشریه آگاهی نو در پیش گرفته است، بهار ۱۴۰۲ شاهد تحرک معنادار در میان احزاب اصلاح‌طلب در‌خصوص فعالیت انتخاباتی خواهیم بود.