Scroll Top

سایه سنگین بی‌آبی بر ایران، تعطیلات نوروزی و «روزجهانی آب»

۶

«روزجهانی آب» همه ساله در میان دید و بازدیدهای نوروزی و تعطیلی نهادهای دولتی و رسمی ایران گم می‌شود و این در حالی است که امسال سنگینی خشکسالی و بی‌آبی بر شانه‌های ایرانیان ملموس‌تر شده‌است. عکس‌های منتشر شده از عمق خالی دریاچه سدهای امیرکبیر و لار، نشانه‌ای از همین موضوع است.

تا کنون ۳۲ شعار برای روز جهانی آب تعیین شده و امسال نیز سازمان ملل «حفاظت از یخچال‌های طبیعی» را به عنوان شعار سال ۲۰۲۵ تعیین کرده‌ است.

نخستین‌بار در سال ۱۹۹۲ و در بیست و یکمین دستور جلسه کنفرانس محیط‌زیست و توسعه سازمان ملل (UNCED) در شهر ریودوژانیرو برزیل از همه کشورها خواسته شد تا در راستای اجرای بیانیه ۲۱ سازمان ملل، این روز را به روز ترویج و آگاه‌سازی مردم درباره آب اختصاص دهند و از طریق پخش نشریات و برگزاری کنفرانس‌ها، سمینارها و نمایشگاه‌ها در گرامی‌داشت آن بکوشند.

ایران با میانگین بارش یک سوم نرم جهانی و به عنوان کشوری خشک و بیابانی با مسئله آب و چگونگی مدیریت آن دست به گریبان است؛ با این وجود کمتر توجهی به این مناسبت جهانی آن هم در اوج تعطیلات نوروزی دارد. تا آنجا که محمدجواد سمیعی، قائم مقام مدیرعامل گروه مهندسی اجتماعی آبانگاه در این‌ باره به یورونیوز فارسی می‌گوید: «متاسفانه از کارکرد ارزشمندی که این مناسبت می‌تواند داشته باشد خیلی کم بهره برده‌ایم و به کم بسنده کرده‌ایم».

چیزی که دکتر منصور سهرابی، اگرو اکولوژیست و پژوهش‌گر بوم‌شناسی و محیط زیست هم از منظری دیگر آن را تایید می‌کند و به یورونیوز فارسی می‌گوید: «در ایران، به دلیل تقارن با نوروز، این روز کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد و افزایش مصرف آب در خانه‌تکانی، پیام صرفه‌جویی را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.»

مناسبتی برای توجه بیشتر به آب

پس از آن که در سال ۱۹۹۲ سازمان ملل از همه کشورها خواست تا به اجرای برنامه‌هایی در راستای ترویج و آگاه‌سازی درباره آب بپردازند، همه ساله با تعیین شعاری سعی شد که توجه ها بیش از گذشته بر این موضوع متمرکز شود.

برای مثال سال ۱۹۹۵ به نام «آب و زنان» نام گذاشته شد. «آب و شهرهای تشنه» عنوان دیگری بود که برای سال ۱۹۹۶ درنظر گرفته شد و این رسم همه ساله به اجرا درآمده تا کنون که شعار سال ۲۰۲۵ میلادی «حفاظت از یخچال‌های طبیعی» تعیین شده‌ است.

در سال ۲۰۱۵ میلادی نیز جهان با هدف توسعه پایدار SDG6 به عنوان بخشی از دستور کار ۲۰۳۰ متعهد شد که همه کشورها تا سال ۲۰۳۰ آب و فاضلاب را به طور ایمن مدیریت کنند. با این حال هنوز فاصله تا این هدف بسیار است تا آنجا که ۲.۲ میلیارد نفر در جهان هنوز به آب سالم و بهداشتی دسترسی ندارند.

سازمان ملل همچنین همه ساله از ۲۲ تا ۲۴ مارس اقدام به برگزاری کنفرانس آب می‌کند؛ برگزاری این کنفرانس فرصتی برای متحدسازی جهان در حل بحران آب و فاضلاب است.

منصور سهرابی با تاکید بر این که «روز جهانی آب فرصتی برای آگاهی‌بخشی درباره بحران آب و بهبود مدیریت آن است» به یورونیوز فارسی می‌گوید: «از سال ۱۹۹۲، این مناسبت باعث افزایش توجه دولت‌ها و جوامع به مسائل آبی شده است و به بهبود کیفیت منابع آب، کاهش آلودگی و مدیریت بهتر خشکسالی کمک کرده است. در اروپا، سیاست‌هایی مانند “دستورالعمل چارچوب آب” و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین به پیشرفت‌هایی در این حوزه منجر شده‌اند».