هرچند مقام‌های کاخ سفید مذاکره با نمایندگان جمهوری اسلامی ایران بر سر برنامه هسته‌ای حکومت ایران را رسما رد کرده‌اند، واکنش‌ها به احتمال دستیابی به توافق دوجانبه پنهانی میان دو کشور همچنان ادامه دارد. به گزارش وب‌سایت جوییش اینسایدر ۳۵ تن از نمایندگان هر دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات در نامه‌ای مشترک به رهبران سه کشور اروپایی خواهان اعمال «مکانیسم ماشه» و بازگشت همه تحریم‌های پیشین علیه حکومت ایران شدند.
روز گذشته، جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید، به‌صراحت اعلام کرد گزارش‌های منتشر شده درباره مذاکره بر سر توافق هسته‌ای با حکومت ایران «نادرست» و «گمراه‌کننده» است.
با این حال، خبرگزاری رویترز بامداد جمعه به‌نقل از دو منبع مطلع نوشت رابرت مالی، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران، و سعید ایروانی، نماینده جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد، در هفته‌های گذشته دست‌کم سه بار دیدار داشته‌اند. محور این گفت‌وگوها اعلام نشده است.
واکنش‌ها به گفت‌وگوهای احتمالی میان آمریکا و ایران بعد از انتشار گزارش روز چهارشنبه روزنامه هاآرتص بیشتر شده است.
هاآرتص به‌نقل از منابع خودش نوشته بود مذاکره محرمانه دولت بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، با نمایندگان جمهوری اسلامی ایران به قدری پیشرفت داشته است که مقام‌های اسرائیلی پیش‌بینی می‌کنند در چند هفته آینده، آمریکا و ایران به توافق برسند.
در این میان، ۳۵ تن از اعضای مجلس نمایندگان آمریکا در نامه‌ای مشترک به رهبران دولت‌های سه کشور اروپایی فرانسه و بریتانیا و آلمان خواستند که با توجه به نقض فاحش تعهدهای حکومت ایران که در سند برجام آمده است، هرچه زودتر «مکانیسم ماشه» علیه حکومت ایران اعمال و همه تحریم‌های پیشین مجددا فعال و اجرا شود.
مکانیسم ماشه یا «اسنپ‌بک» در واقع همان سازوکار حل اختلاف توافق برجام است که به موجب قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل ضمانت حقوقی بین‌المللی دارد.
برابر مواد ۱۰ تا ۱۵ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، اگر هر یک از طرف‌های سند برجام مدعی نقض تعهد طرف مقابل شود، موضوع ابتدا به کمیسیون مشترک و سپس به شورای وزیران ارجاع داده خواهد شد. اگر در این مراجع داخلی موضوع حل‌وفصل نشد، پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران بار دیگر روی میز شورای امنیت سازمان ملل قرار می‌گیرد. در چنین شرایطی، اگر «نقض اساسی» تعهدهای حکومت ایران احراز شود، بدون رای‌گیری دوباره یا استفاده از حق وتو روسیه و چین، همه تحریم‌های گذشته دوباره علیه جمهوری اسلامی ایران اعمال می‌شود.
نامه مشترک شماری از نمایندگان کنگره آمریکا به مقام‌های اروپایی از این لحاظ اهمیت دارد که دیپلمات‌‌های سه کشور بریتانیا و آلمان و فرانسه در وین روز سه‌شنبه به‌صراحت اعلام کردند که ذخایر اورانیوم غنی‌شده حکومت ایران در حال حاضر به بیش از ۲۱ برابر حد مجاز در سند برجام رسیده است.
در همین حال، وب‌سایت جوییش اینسایدر (Jewish Insider) روز جمعه به‌نقل از سناتور رابرت منندز، عضو ارشد دموکرات کمیته روابط خارجی سنای آمریکا، نوشت که گزارش‌های اخیر درباره اینکه دولت بایدن در حال نزدیک شدن به توافق هسته‌ای با جمهوری اسلامی ایران است صحت ندارد.
به گفته این عضو کمیته روابط خارجی سنای آمریکا، در حال حاضر تمرکز دولت بایدن روی تعامل با عربستان سعودی و تقویت ظرفیت‌های اسرائیل است.
