مجمع عمومی سالانه سازمان ملل با سخنرانی آنتونیو گوترش، دبیر کل این سازمان، از صبح سه شنبه – 19 سپتامبر – در نیویورک آغاز شد.
این هفته که هفته نشست عالیرتبه نامیده میشود از دیروز (دوشنبه ۱۸ سپتامبر-۲۷ شهریور) با ورود سران کشورها آغاز شده است.
ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران، هم دیروز وارد نیویورک شد و عصر سهشنبه در مجمع سخنرانی میکند.
این ۷۸امین مجمع عمومی سازمان ملل است و همچنین ۷۵امین سالگرد تصویب منشور جهانی حقوقبشر هم هست.
دبیرکل سازمان ملل متحد، آنتونیو گوترش، در سخنرانی افتتاحیه خود گفت دنیا با چالشهایی جدی روبرو است: «ما نمیتوانیم به مشکلات رسیدگی موثری کنیم اگر نهادها بازتاب دنیا همانطوری که هست نباشند. بجای حل مشکل خود بخشی از مشکل میشوند.»
او گفت: «شکاف بین قدرتهای اقتصادی و نظامی و بین شمال و جنوب و شرق و غرب در حال افزایش است.»
آقای گوترش درباره «شکستگی بزرگ» در نظامهای اقتصادی و مالی و روابط تجاری هشدار داد و گفت دموکراسی در خطر است، سران برخی کشورهای دنیا هنوز تغییرات اقلیمی را احساس نکردهاند و دنیا در آستانه خارج شدن از خط است.
آنتونیو گوترش با انتقاد شدید از حمله روسیه به اوکراین آن را ناقض منشور سازمان ملل دانست و گفت دنیا به محصولات کشاورزی اوکراین و محصولات و کود کشاورزی روسیه برای تامین غذا نیاز دارد و گفت تا حل این بحران دست از تلاش برنخواهد داشت.
زمین هر روز گرمتر می شود و شکاف غنی و فقیر عمیقتر
لولا داسیلوا، رئیس جمهور برزیل، از رهبران سرشناسی بود که در ساعات اول این اجلاس پشت تریبون رفت.
آقای لولا در سخنرانی خود بیعدالتی و شکاف فقیر و غنی و گرم شدن کره زمین را به عنوان بزرگترین چالشهای کنونی معرفی کرد و خواستار استفاده هر چه بیشتر از انرژیهای تجدیدپذیر شد.
آقای لولا در باره جایگزین کردن نئولیبرالیسم با نظامهای دیکتاتوری راستگرا و ملیگرای افراطی هشدار داد و همچنین خواستار آزادی جولیان آسانژ شد.
آقای لولا گفت شورای امنیت سازمان ملل در حال از دست دادن اعتبار خود است در حالیکه اعضای دائم آن در کشورهای دیگر جنگ راه میاندازند و حکومت عوض میکنند.
جو بایدن؛ سوختهای فسیلی باید کاهش یابد
بعد از سخنرانی رئیسجمهوری برزیل، جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، که به نوعی کشور او میزبان این اجلاس هم هست سخنرانی کرد.
آقای بایدن با اشاره فجایع اقلیمی اخیر در نقاط مختلف دنیا گفت دنیا باید وابستگی خود به سوختهای فسیلی را کاهش دهد.
آقای بایدن درباره روسیه گفت: «روسیه بر این باور است که دنیا خسته میشود و اجازه میدهد بدون عواقب با اوکراینیها بیرحمی کند. اما من این سوال را میپرسم، اگر ما مبانی اصلی منشور سازمان ملل را برای مصالحه با متجاوز کنار بگذاریم آیا هیچ کشور عضو، احساس اعتماد و اطمینان میکند که در امان است؟ اگر اجازه دهیم اوکراین دو پاره شود آیا استقلال هیچ کشوری در امان میماند؟ جواب منفی است.»
جو بایدن در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل به ایران هم اشاره کرده است.
او گفت که همچنان «متعهد هستیم» که جمهوری اسلامی به جنگافزار هستهای دست نیابد.
او همچنین گفته که نباید بدرفتاری حکومتها چه در سینکیانگ (چین)، تهران، یا دارفور (سودان)، یا هر جای دیگر باشد، نادیده گرفته شود.
رئیس جمهوری آمریکا در بخش دیگری از سخنانش گفت: «او، زنان و دختران در همه جای جهان باید از حقوق برابر و حق مشارکت مساوی برخوردار باشند.»
اظهارات آقای بایدن پس از آنست که ایران و آمریکا دیروز زندانیان خود را مبادله کردند و تهران به عواید نفتی مسدود شده در کره جنوبی دسترسی پیدا کرد.
آقای بایدن تاکید کرد که کشورش به امنیت استفاده از «هوش مصنوعی» و جلوگیری از عواقب احتمالی آن متعهد است.
محور اصلی نشست مجمع عمومی امسال تحقق اهداف ۲۰۳۰ و رسیدن به ۱۷ هدف توسعه پایدار سازمان ملل است.
اردوغان؛ با تمام توان به زلزلهزدگان خودمان و لیبی کمک میکنیم
رجب طیب اردوغان رئیسجمهور ترکیه هم صبح سهشنبه سخنرانی کرد.
او به زلزله اخیر در جنوب ترکیه، بیگانههراسی و اسلامستیزی اشاره کرد و گفت کشورش با تمام توان به آسیبدیدگان سیل و طوفان در لیبی کمک خواهد کرد.
او همچنین خواستار صلح در اوکراین از طریق دیپلماسی شد و در عین حال بر یکپارچگی ارضی اوکراین تاکید کرد.
آقای اردوغان تاکید کرد که ترکیه ناگورنوقرهباغ را جزء خاک جمهوری آذربایجان میداند اما درگیری «اخیر» بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان در این منطقه را «محکوم» کرد. او گفت ترکیه به حاکمیت ارضی چین احترام میگذارد اما از «ترکهای اویغور» که در چین زیر فشار حکومت هستند دفاع میکند.
رئیسی، زلنسکی و ترودو هم سخنرانی خواهند کرد
ولودمیر زلنسکی و ابراهیم رئیسی روسای جمهور اوکراین و ایران از سخنرانان امروز هستند و همچنین فومیو کیشیدا و جاستین ترودو نخستوزیران ژاپن و کانادا.
جو بایدن از بین پنج کشور عضو دائمی شورای امنیت تنها رئیس حکومتی است که در مجمع امسال حضور دارد و بقیه، نمایندگان عالی رتبه خود را فرستادهاند.
در همین حال نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان، در نطقی که از تلویزیون پخش شد از روسیه و شورای امنیت سازمان ملل خواست در قبال عملیات نظامی جمهوری آذربایجان در منطقه مورد اختلاف ناگورنوقره باغ مداخله کند.
امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه هم از شورای امنیت درخواست جلسه اضطراری برای منازعه ارمنستان و آذربایجان کرده است.