روسیه و شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس در پایان نشست اخیر خود در بیانیه‌ای مشترک خواهان «ارجاع پرونده جزایر سه‌گانه به دیوان بین‌المللی دادگستری به منظور حل و فصل این مسئله مطابق با مشروعیت بین‌المللی» شده بودند. یورونیوز برای ریشه‌یابی این مساله به سراغ دو تن از صاحب‌نظران این حوزه رفت.
نارضایتی جمهوری اسلامی ایران از مطالب مندرج در بیانیه مشترک روسیه و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در خصوص سه جزیرۀ ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک، روز چهارشنبه دوازدهم ژوئیه (۲۱ تیر) با واکنش وزارت خارجۀ ایران و احضار سفیر روسیه در ایران به این وزارتخانه مواجه شد.
مدیر کل خلیج فارس وزارت امور خارجه ایران در ملاقات با سفیر روسیه ضمن تاکید بر تعلق ابدی جزایر سه گانه ایرانی ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک به خاک ایران، خواستار «تصحیح موضع روسیه نسبت به این موضوع» شد.
به غیر از اعتراض وزارت خارجۀ ایران به سفیر روسیه، نارضایتی ایران از همسویی روسیه با کشورهای عربی حاشیۀ خلیج فارس در قبال جزایر سه‌گانه، در مقاله‌ای که خبرگزاری تسنیم از علی اکبر ولایتی – مشاور امور بین‌الملل رهبر جمهوری اسلامی ایران – منتشر کرده نیز نمود بارزی دارد.
آقای ولایتی در بخشی از این مقاله، که با عنوان «واکنش صریح به بیانیۀ اخیر شورای خلیج فارس و روسیه» منتشر شده، نوشته است:
«بعد از انقلاب اسلامی ایران و به خصوص بعد از جنگ تحمیلی، امارات از هر فرصتی برای طرح این موضع ناحق استفاده می‌کند. اکنون برخی از دوستان ما همچون روسیه به همان چاله‌ای افتاده‌اند که چندی پیش چین به درون آن افتاد. یعنی گمان می‌کنند که با تأیید چنین ادعای نامربوطی روابط اقتصادی خوبی در آینده با امارات خواهند داشت. به نظر می‌رسد این اقدام روسیه نیز از نوع بعضی از سادگی‌هایی است که بعضا از روس‌ها دیده شده است. علی‌الخصوص در نقاطی از منطقه که آشنایی و شناخت عمیقی بین روسیه و آن کشورها وجود
با توجه به حمایت جمهوری اسلامی از روسیه در جنگ با اوکراین، به نظر می‌رسد مقامات سیاسی ایران دست‌کم در شرایط کنونی انتظار این را نداشتند که روسیه همسو با امارات و سایر کشورهای عربی حاشیۀ خلیج فارس، تمامیت ارضی ایران را زیر سؤال ببرد.
در گفت‌گو با بیژن اشتری، مترجم و منتقد مشهور «مارکسیسم» در ایران و صاحب‌نظر در تاریخ و سیاست روسیه، و افشار سلیمانی، سفیر پیشین ایران در آذربایجان جنبه‌های گوناگو همسویی روسیه با امارات و نارضایتی ایران از موضع روسیه را بررسی کرده است.
شراکت راهبردی با روسیه، توهم است
بسیاری از طرفداران سیاست خارجی جمهوری اسلامی، دست کم در یکی دو دهۀ اخیر بارها گفته‌اند که روسیه شریک راهبردی ایران است؛ اما آقای اشتری دربارۀ این ادعا می‌گوید:
«به نظر من این توهمی است که بخشی از دولتمردان جمهوری اسلامی دارند. شاید بدنۀ اصلی مقامات جمهوری اسلامی هم آگاهند که این طور نیست ولی قشر خاصی از این آقایان چنین باوری دارند. احتمالا برای اینکه این باور به آن‌ها اعتماد به نفس می‌دهد و ضمنا به لحاظ تبلیغاتی می‌تواند فوایدی برایشان داشته باشد. بعد از بی‌اثر شدن برجام و تضعیف رابطه با غرب، باید تکیه‌گاهی در سیاست خارجی ایجاد کنند و در تبلیغات، می‌کوشند که روسیه را آن تکیه‌گاه جلوه دهند. ولی این طور نیست. روسیه هرگز به ایران به عنوان یک شریک استراتژیک نگاه نکرده و ایران همیشه برایش یک کارت بازی بوده و منافع اقتصادی برایش مهم‌ترین انگیزه در تعیین رفتارش با ایران بوده.»
ندارد.»
