وزنامه واشنگتن‌پست در گزارشی اختصاصی می‌گوید که ایران در چهارچوب یک استراتژی مورد حمایت روسیه به دنبال تشدید حملات مرگبار به نظامیان آمریکایی در سوریه است تا آمریکا را به کمرنگ کردن حضورش در منطقه وادارد.
درز گزارش‌های امنیتی محرمانه و گفته‌های چند مقام اطلاعاتی منبع این گزارش اختصاصی واشنگتن‌پست هستند.
این گزارش می‌گوید ایران با تقویت گروه‌های شبه‌نظامی به دنبال ضربه زدن به نیروهای آمریکایی است. این شامل آموزش و تجهیز شبه‌نظامیان متحد ایران است تا بمب‌های کنارجاده‌ای قوی‌تری برای هدف گرفتن خودروهای زرهی آمریکا استفاده کنند، بمب‌هایی شبیه آنچه پیشتر شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران در زمان اشغال عراق توسط آمریکا از آن استفاده می‌کردند.
پیش از این حملات پهپادی علیه نیروهای آمریکایی حاضر در سوریه به زخمی شدن شش نظامی و کشته شدن یک پیمانکار نظامی منجر شده است. آمریکا در پاسخ به آن حملات مقر شبه‌نظامیان مورد حمایت سپاه را هدف قرار داده و چندین نفر از آنها را کشته است.
گزارش از برنامه‌ریزی ایران برای تشدید حملات به نیروهای آمریکایی همزمان با شتاب گرفتن تحولات دیپلماتیک در منطقه، از جمله ارزیابی‌های ضدونقیض درباره احتمال یک توافق موقت در برنامه هسته‌ای ایران منتشر شده است.
هرچند در این گزارش‌ها نشانه‌ای از نقش مستقیم مسکو در طراحی و اجرای حمله نظامی به اهداف آمریکایی به چشم نمی‌خورد، اما شواهدی از حضور فعالانه مقام‌های روسیه در هدایت تلاش‌های ضدآمریکایی وجود دارد که پیش از این از ابعاد و شدت آن گزارشی منتشر نشده بود.
یکی از گزارش‌های محرمانه مورد استناد واشنگتن‌پست رابطه روسیه با ایران را «بده بستان» و مایه اصطکاک و اختلاف بین دو کشور توصیف کرده است. مذاکرات با ترکیه درباره آینده سوریه و همچنین سکوت روسیه در قبال حملات پیاپی اسرائیل از محورهای تمایز سیاست دو کشور در قبال سوریه هستند.
واشنگتن‌پست استفاده از بمب‌های کنار جاده‌ای پیشرفته را «تشدید کارزار درازمدت ایران در به‌کارگیری شبه‌نظامیان نیابتی» علیه آمریکا در سوریه ارزیابی کرده است.
در سال ۱۳۹۸ که سلسله حملات شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران در عراق علیه اهداف آمریکایی شدت گرفت، دونالد ترامپ فرمان سوءقصد به قاسم سلیمانی را داد و واکنش موشکی سپاه به کشته شدن فرمانده نظامی به فاجعه سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراینی در آسمان تهران منتهی شد، بدون آنکه حتی یک سرباز آمریکایی کشته شود.
واشنگتن‌پست بر مبنای یک گزارش اطلاعاتی لورفته از میان انبوه اسناد اطلاعاتی آمریکا، می‌گوید که مقام‌هایی از سپاه قدس در اواخر ماه ژانویه آزمایش یکی از تجهیزات انفجاری در منطقه ضمیر، در حومه دمشق را هدایت و ارزیابی کردند. در این آزمایش وسیله انفجاری با موفقیت زره تانک را شکافت.
به نظر می‌رسد اطلاعات آمریکا درباره آزمایش بمب کنار جاده‌ای از شنود مکالمات شبه‌نظامیان سوری و لبنانی به دست آمده باشد.
گزارشی دیگر می‌گوید تلاش برای استفاده از بمب‌های مشابه در ماه فوریه خنثی شد و نیروهای کرد متحد آمریکا سه بمب را کشف و ضبط کردند.
واشنگتن‌پست از گزارش امنیتی دیگری می‌گوید که از گسترش تلاش راهبردی روسیه برای بیرون راندن آمریکا از شمال شرق سوریه خبر می‌دهد.
بر مبنای اسناد لورفته، تهران، دمشق و مسکو در پی برنامه‌ریزی برای ایجاد نارضایتی مردمی و توده‌ای علیه حضور آمریکا در شمال شرق سوریه بوده‌اند و مقام‌های ارشد اطلاعاتی و نظامی سه کشور در ماه نوامبر سال گذشته بر ایجاد یک «مرکز هماهنگی» برای هدایت این کارزار سیاسی توافق کردند.
یک گزارش دیگر هم می‌گوید ایران و متحدانش به دنبال آن بوده‌اند که در واکنش به حملات پیاپی اسرائیل در سوریه، مقر نیروهای آمریکایی را هدف بگیرند.
آمریکا با هدف اعلام‌شده ممانعت از بازگشت داعش کمتر از هزار نیروی نظامی و چند صد پیمانکار نظامی را در مناطق تحت کنترل کردها در سوریه مستقر کرده است.
چند کارشناس و تحلیلگر امور نظامی و بین‌الملل به واشنگتن‌پست گفته‌اند که با توجه به فروپاشی برجام و درگیری روسیه در جنگ اوکراین، تشدید حملات شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران به آمریکایی‌ها می‌تواند به آغاز چرخه خطرناکی از تشدید تنش بینجامد.
وزارت دفاع آمریکا درباره این گزارش‌های لورفته اظهارنظری نکرده، اما دو مقام کنونی و یک مقام پیشین دولت آمریکا که به اطلاعات حساس دسترسی دارند در مصاحبه با این روزنامه تشدید تلاش ایران برای حمله به اهداف آمریکایی را تایید کرده‌اند.
«شکافنده انفجاری شکل‌پذیر»
منبع تصویر، GETTY IMAGES
یکی از محورهای گزارش واشنگتن‌پست نسل پیشرفته‌ای از بمب‌های کنار جاده‌ای است که «شکافنده انفجاری شکل‌پذیر» نامیده می‌شود. این شکل از تجهیزات انفجاری پیچیده‌تر از بمب‌های دست‌ساز معمولی هستند. آنها معمولا با دستگاه کنترل از راه دور فعال می‌شوند و با انفجار پرتابه‌هایی فلزی را با شتاب بسیار بالا به سمت هدف پرتاب می‌کنند.
این پرتابه‌ها از صفحه‌های فلزی نازک و شکل‌پذیری درست شده که در اثر فشار انفجار تغییر شکل می‌دهند و به یک حجم شکافنده مانند سر نیزه یا گلوله تبدیل می‌شوند. این شکل نوک تیز، به اضافه گداخته شدن فلز، قدرت تخریب آن را بالا می‌برد.
در عین حال با توجه به استفاده از صفحات فلزی تخت، این شکل از بمب را می‌توان ساده‌تر پنهان کرد.
استفاده گسترده از این شکل از بمب‌های کنار جاده‌ای در جریان اشغال عراق، تلفات سنگینی را به نیروهای آمریکایی تحمیل کرد.
منبع تصویر، US AIR FORCE RESEARCH LABS
یکی از گزارش‌های لورفته مورد استناد واشنگتن‌پست می‌گوید یک بمب‌ساز وابسته به حزب‌الله لبنان در سوریه، در اواخر ژانویه آزمایش‌هایی را روی این بمب‌ها انجام داد.
این وسیله انفجاری قطری حدود ۱۲ سانتی‌متر داشت و وزن مواد منفجره آن کمتر از یک و نیم کیلوگرم بود. در ساخت آن از مواد منفجره نظامی سی۴ استفاده شده بود.
در دو آزمایش این بمب توانست بدنه زرهی تانکی به قطر ۷ سانتی‌متر را از فاصله ۲۲ متری بشکافد. یک آزمایش سوم این وسیله شکست خورد.
دست‌اندرکاران آزمایش این وسیله آن را قوی و «قابل استتار» ارزیابی کردند.
بنا به گزارش محرمانه مورد استناد واشنگتن‌پست مقام‌هایی از سپاه قدس در طراحی این بمب نقش داشتند و درباره چگونگی استفاده از آن مشاوره دادند.
در این گزارش از یک افسر سپاه قدس به نام صادق امیدزاده نام برده شده که خودروهای زرهی هاموی و کوگار آمریکا را به عنوان اهداف مناسب برای این بمب شناسایی کرده است و از اعزام مامورانی برای شناسایی و عکاسی مسیرهای ترابری نیروهای آمریکایی گفته بود.
نام صادق امیدزاده پیشتر از سوی سازمان مجاهدین خلق به عنوان یکی از اعضای سپاه پاسداران ذکر شده بود که در آغاز جنگ داخلی سوریه به دست مخالفان مسلح سوری گروگان گرفته شدند. در آن مقطع ایران آن افراد را زائر معرفی کرد و حسین امیرعبداللیهان، وزیر خارجه کنونی، هویت نظامی آنها را تکذیب کرد، اما بعدتر علی‌اکبر صالحی، وزیر خارجه وقت، گفت بعضی از آنها «بازنشسته سپاه» بودند.
تحولات و دیپلماتیک و توافقی که احیایش «در دستور کار آمریکا نیست»
منبع تصویر، REUTERS
گزارش از برنامه ایران برای تشدید حملات به آمریکا در حالی منتشر می‌شود که مجموعه‌ای از تحولات بین‌المللی در هفته‌های گذشته، گزینه یک «توافق موقت» برای محدودیت برنامه هسته‌ای ایران را در برخی محافل دیپلماتیک مطرح کرده است.
سفر سلطان عمان به ایران و گزارش‌ها از حل و فصل ابهامات سایت هسته‌ای مریوان با آژانس از جمله این تحولات است.
وبسایت آکسیوس می‌گوید برت مک‌گورک، مشاور جو بایدن در امور خاورمیانه، چند هفته پیش به عمان سفر کرد تا راه حل‌های دیپلماتیک احتمالی برای محدودیت برنامه هسته‌ای ایران را به بحث بگذارد.
پیش از این منابع دیپلماتیک اروپایی و اسرائیلی خبر داده بودند که آمریکا طرح خود برای یک توافق موقت را با آنها در میان گذاشته است.
آکسیوس به نقل از یک مقام ارشد اسرائیلی و یک مقام ارشد اروپایی نوشته که آمریکا می‌خواهد با میانجیگری عمان راه حل موقتی برای برنامه هسته‌ای ایران بیابد.
اما جان کربی، سخنگوی امنیت ملی کاخ سفید، روز گذشته گفت که احیای برجام اولویت دولت آقای بایدن نیست. هرچند افزود که راه حل دیپلماتیک برای پیشگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای به گزینه‌های دیگر ارجحیت دارد. او گفت ایران در مذاکرات قبلی «حسن نیت» نشان نداده است.
