پایان دو دهه انتظار؛ نصب سکوی فاز ۱۱ پارس جنوبی بدون مشاوران خارجی چه اهمیتی دارد؟

همچنین، در این مدت، مذاکرات برای برداشت گاز از این بخش از میدان نیز با شرکت‌های خارجی در جریان بود.

در مرحله ابتدایی برداشت از این فاز که با نصب سکو سه هزار و ۲۰۰ تنی انجام شد، تولید گاز طبیعی به ۱۵ میلیون مترمکعب در روز خواهد رسید.

همچنین با ساخت و نصب سکوی بعدی و حفاری چاه‌ها، قرار است روزانه ۵۶ میلیون مترمکعب گاز، ۵۰ هزار بشکه میعانات گازی و ۷۵۰ تن گوگرد تولید شود.

جواد اوجی در مراسم نصب سکوی سه هزار و ۲۰۰ تنی فاز ۱۱ گفت که شرکت فرانسوی «توتال» در این پروژه به متخصصان ایرانی باخت.

در مراسم نصب سکوی فاز ۱۱ میدان پارس جنوبی که توسط متخصصان داخلی انجام شد، جواد اوجی گفت که از ۲۰ سال قبل قرار بود شرکت‌های خارجی کار توسعه فاز ۱۱ را انجام بدهند، «اما این پروژه را به تاخیر انداختند.»

وزیر نفت گفت: «فاز ۱۱، به عنوان مرزی‌ترین فاز پارس جنوبی، اهمیت بسیاری دارد و هر روزی که تولید گاز از این فاز به تاخیر بیفتد، ضرر و زیان بیشتری به کشور وارد می‌شود.»

جابه‌جایی سکوی سه هزار و ۲۰۰ تنی فاز ۱۲ به فاز ۱۱ پارس جنوبی، که به عنوان سنگین‌ترین سکوی این پروژه محسوب می‌شود، منجر به آغاز تولید گاز طبیعی از این فاز بسیار مهم و استراتژیک خواهد شد.

توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی باعث درآمد زایی به میزان پنج میلیارد دلار خواهد شد.

به گفته محسن خجسته‌مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، افتتاح فاز ۱۱ بخشی از ناترازی گاز داخل کشور را جبران خواهد کرد.

تکمیل و کامل شدن دو فاز استاندارد این طرح، سالانه به میزان ۵ میلیارد دلار درآمد اقتصادی خواهد داشت. این درآمد، بسیار مهم و موثر در تحقق اهداف اقتصادی کشور و توسعه صنعت نفت است.

جابه‌جای سکوی فاز ۱۲ به فاز ۱۱ برای ایران تجربه نخستین جابه‌جایی از دریا به دریا بود و گفته می‌شد که این کار بدون مشاوران خارجی شدنی نیست. اما در نهایت ایران اعلام کرد که بدون حضور مشاوران خارجی موفق شده این عملیات پیچیده را انجام بدهد.

آیا مشکل کمبود گاز طبیعی حل خواهد شد؟

به گفته جواد اوجی با انتقال سکوی فاز ۱۲ به فاز ۱۱، پرونده تولید از آخرین فاز پارس جنوبی به پایان رسیده است و در حال حاضر تمرکز وزارت نفت بر افزایش تولید و افزایش فشار فازهای فعلی است.

به گفته هوشنگ فلاحتیان، معاون برنامه‌ریزی وزیر نفت، وزارت نفت با هدف ایجاد پایداری در تأمین گاز در فصل سرد، اقدامات گسترده‌ای را در دستور کار قرار داده است.

این اقدامات شامل ذخیره‌سازی گاز، ذخیره سوخت‌زمستانی سوخت مایع برای نیروگاه‌ها و کارخانه‌های سیمان، تعویض بخاری‌های کم‌بازده گازی با بخاری‌های با بازدهی بالا و جایگزینی بخاری‌های سنتی با بخاری‌های با بازدهی بالا می‌شود.

هدف از این تدابیر تأمین پایداری مصرف‌کنندگان در زمستان، جلوگیری از تلف کردن گاز، کاهش وابستگی به واردات گاز و افزایش استفاده از منابع داخلی است. این اقدامات همچنین نقش مهمی در صرفه‌جویی انرژی، توسعه صنعت داخلی و توسعه پایدار ایفا می‌کنند و جزئی از استراتژی بلندمدت وزارت نفت برای بهره‌برداری بهینه از منابع انرژی و افزایش بهره‌وری در مصرف انرژی محسوب می‌شوند.

با انتقال سکوی فاز ۱۱، ظرفیت تولید گاز طبیعی در ایران در ماه‌های آینده افزایش خواهد یافت.

اما با توجه به کمبود روزانه بیش از۲۰۰ میلیون متر مکعب گاز طبیعی، نمی توان انتظار داشت که حتی با بهره برداری کامل از فاز ۱۱ مشکل کمبود گاز طبیعی در زمستان پیش‌رو حل شود، هر چند به نظر نمی‌رسد بهره برداری کامل از این فاز در سال جاری عملیاتی شود.

انتقال سکوی فاز ۱۱، پیشرفتی در صنعت انرژی ایران محسوب می‌شود، اما این پیشرفت به تنهایی نمی تواند حلال مشکلات صنعت گاز طبیعی باشد. کماکان مشکل افت فشار در میدان پارس جنوبی ادامه دارد و به نظر هم نمی رسد که مشکل افت فشار به زودی حل شود.

تنها اختلاف فاز ۱۱ با بقیه فازها، حذف پالایشگاه است وگرنه دیگر مشخصات بخش دریایی و چاه‌ها و خطوط لوله، یکی است. پیش بینی می‌شود که هزینه احداث کل دو سکو و ۲۴ حلقه چاه و دو خط لوله بایستی کمتر از دو میلیارد دلار باشد.

فاز ۱۱ ، بخش خشکی نداشته و تصمیم درست بر استفاده از ظرفیت خالی ۸۰۰ میلیون مترمکعب در روز پالایشگاه های خشکی بوده است که سال گذشته حداکثر ۷۰۰ میلیون متر مکعب ورودی داشت و با توجه به افت طبیعی تولید ظرفیت مازاد دائمی خواهد بود. ۴.۸ میلیارد دلار ، شامل هزینه تاسیسات سکوهای فشارافزایی هم بوده است.

تبلیغات زیاد رسانه‌ای در مورد موفقیت دولت سیزدهم در انتقال سکوی فاز ۱۱، با واقعیات میدان پارس جنوبی در تضاد است و مقدمات بهره برداری از فاز ۱۱، در دولت قبلی فراهم شده است.