امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه، در یک سفر سه روزه در آمریکا بهسر میبرد. سفر وی هم نقاط قوت و هم نقاط ضعف روابط بین ایالات متحده و اتحادیه اروپا (به عنوان یک کل) را برجسته میکند. هرچند که واشنگتن این دیدار را به عنوان فرصتی برای نزدیکی دو متحد قدیمی میبیند؛ پاریس میخواهد از این این دیدارها برای رسیدگی به اختلافات کنونی در روابط دو سوی اقیانوس اطلس استفاده کند.
نقش شخصیت معتدل ماکرون در حفظ روابط
با توجه به تمرکز شدید دولت بایدن بر چین و شرق آسیا، آمریکا به یک واسطه قابل اعتماد برای مذاکره با اروپا بر سر اختلافات در اوکراین، چین و سایر موارد نیاز دارد. حال آنکه با توجه به تردیدهای گسترده در مورد رهبری سیاسی در بریتانیا، آلمان و ایتالیا، شخصی همچون ماکرون شاید بهترین گزینه برای بایدن به نظر برسد.
چرا که به تعبیر برخی تحلیلگران، ماکرون از نظر سیاسی انعطاف بیشتری برای همکاری با ایالات متحده نسبت به سایر رهبران اروپایی دارد.
اولین سفر رسمی ماکرون به ایالات متحده آمریکا به آوریل سال ۲۰۱۸ بازمیگردد؛ زمانیکه دونالد ترامپ رییس جمهور ایالات متحده آمریکا بود. در آن زمان، آقای ماکرون بود که در مقایسه با سایر رهبران اروپایی بهتر توانست با دونالد ترامپ کنار بیاید.
اما به ناگاه تصویب پیمان امنیتی سه جانبه بین استرالیا، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا موسوم به «اوکوس» در سپتامبر ۲۰۲۱ و به موجب آن لغو سفارش خرید زیردریاییهای اتمی فرانسه توسط استرالیا همچون «خنجری از پشت» برای پاریس عمل کرد و موجب خشم فراوان مقامات فرانسوی شد، بطوریکه روابط فرانسه و آمریکا را به شدت تحت شعاع قرار داد.
حال با گذشت یک سال از تصویب این پیمان روابط ایالات متحده و فرانسه به طور قابل توجهی بهبود یافته است.
شخصی همچون آقای ماکرون که هنوز به گفتگوی سیاسی بین اوکراین و روسیه به دید یک راهحل برای پایان دادن به جنگ مینگرد برای دولت آمریکا – که با تندروهای داخلی در خصوص عدم گفتگو با پوتین مواجه است – میتواند همچون درب خروج در زمان بحران برای آمریکا محسوب شود.
اختلافات بر سر چه مواردی است؟
اما فارغ از اشتراکات دو کشور به عنوان دو متحد دیرینه و یا به بیان معاون اول جو بایدن دو «متحد حیاتی»؛ سه موضوع اساسی اوکراین، تجارت، و چین از جمله موارد اختلافی بین دو کشور فرانسه و آمریکا است. آقای ماکرون در حاشیه بازدید خود از مرکز ناسا در واشنگتن توئیت کرده بود که: «ایالات متحده آمریکا! این لحظه جشن گرفتن دوستی بین دو کشور، لحظهای برای پیشرفت توامان در زمان چالشهای بزرگ است.»
اختلافات بر سر اوکراین
دولت بایدن که در سیاستهای اعلامی خود از اعطای کمکهای مالی به اوکراین خبر داده است، اما تا کنون مقاومت جمهوری خواهان مانع از دادن «چک سفید امضا» به کییف شده است؛ بدین معنا که منابع آمریکا برای کمک به اوکراین با محدودیتهایی مواجه است.
از طرفی فرانسه و دیگر دولتهای اروپایی هم به دلیل افزایش قیمت انرژی و نرخ تورم با مخالفتهایی در داخل روبرو هستند. واشنگتن به دنبال تعهد نظامی بیشتر از سوی اروپا در قبال جنگ در اوکراین است. البته تهاجم روسیه به اوکراین منجر به موجی از تصمیمات اعضای اروپایی ناتو برای افزایش بودجههای نظامی خود شده است. اما عملیاتی شدن این وعدهها بسیار زمانبر است.
صنایع سبز اروپایی قربانی قوانین داخلی آمریکا
چالش دوم در روابط دو کشور، سیاستهای اقتصادی داخلی آمریکاست که تاثیر آنی بر تجارت اروپا با این کشور داشته است.
با تصویب «قانون کاهش تورم» در اوت ۲۰۲۲؛ دولت بایدن به شهروندان آمریکایی میلیاردها دلار مشوق مالیاتی برای خرید خودروهای برقی تولید شده در آمریکا میدهد. ماکرون و دیگر رهبران اروپایی ادعا می کنند که این سیاست علیه تولیدکنندگان خودروهای برقی اروپایی و سایر صنایع پاک است.
در عین حال، دموکراتها در کنگره آمریکا معتقدند که یارانه برای تشویق کسبوکارهای آمریکایی برای سبز شدن ضروری است.
آقای ماکرون در این سفر احتمالا مراتب انتقاد خود و کشورهای اروپایی را از تصویب این قانون اعلام خواهد کرد و ممکن است درخواست معافیتهای مشابهی را برای صنایع سبز اروپایی از رئیس دولت آمریکا خواستار شود.
اختلاف رویکرد در برخورد با چین
بایدن از اروپا توقع دارد تا در برابر سیاستهای پکن در زمینههای تجاری، فناوری و تایوان قرار بگیرد. رییس جمهور فرانسه که سعی میکند مانع افزایش تنشها بین آمریکا و چین شود؛ در عوض پیشنهاد «راه سومی» بین پکن و واشنگتن را داده و معتقد است با توجه به نقش بزرگ چین در اقتصاد بینالملل؛ جهان تاب یک جنگ سرد دیگر را ندارد.