رسانههای ایران گزارش دادند که با ابلاغ یک مصوبه اخیر شورای عالی فضای مجازی برای اجرا، از این پس، استفاده از فیلترشکن «غیرقانونی» تلقی میشود. این مصوبه پیشتر به تایید رهبر جمهوری اسلامی رسیده است.
محمدامین آقامیری، دبیر شورای عالی فضای مجازی و رئیس مرکز ملی فضای مجازی، روز سهشنبه اول اسفند مصوبه شماره سه جلسه نودوششم این شورا را برای اجرا ابلاغ کرد.
این جلسه با موضوع «بررسی راهکارهای افزایش میزان سهم ترافیک داخلی و مقابله با پالایششکنها» برگزار شده بود و مصوبه آن در تاریخ ۱۹ دی به تایید علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی رسیده بود.
در این مصوبه آمده که «استفاده از ابزارهای پالایششکن [فیلترشکن] ممنوع میشود، مگر مواردی که دارای مجوز قانونی باشد.»
دسترسی به اینترنت در ایران با محدودیتهای گستردهای روبرو است و کاربران برای دسترسی به وبسایتها یا اپلیکیشنهایی که از سوی حکومت مسدود شدهاند، از فیلترشکن (ویپیان) استفاده میکنند.
پیشتر گزارشهایی مبنی بر این که بخشی از حکومت یا وابستگان آن در تجارت ویپیان دست دارند و از این طریق سود سرشاری میبرند، منتشر شده است.
یک کارشناس: چیزی تغییر نکرده
هنوز مشخص نیست که حکومت ایران به چه مواردی مجوز استفاده از فیلترشکن خواهد داد.
همزمان با انتشار خبر ابلاغ مصوبه ممنوعیت استفاده از فیلترشکن در ایران، محمد کشوری کارشناس فضای فناوری ارتباطات، گفت که پیشتر نیز چنین استفادهای ممنوع بوده و با این مصوبه چیزی تغییر نیافته است.
او گفت: «اینکه فیلترشکن ممنوع است که ممنوع است، اما کسی استفاده کند چه میشود؟ در این مصوبه چیزی نیامده است؛ بنابراین در همین حد میتوان گفت که صرفاً یک سیاست تدوین شده است.»
این کارشناس فضای مجازی افزود: «از سالهای دور بهدنبال این بودند که کسی از فیلترشکن استفاده نکند، اما از نظر فنی امکان آن وجود ندارد.»
کشوری درباره «جرمانگاری» استفاده از فیلترشکن نیز گفت این مصوبه نمیگوید استفاده از فیلترشکن «جرم» است، چون جرمانگاری کار مجلس است و نمایندگان مجلس پیشتر در طرح صیانت بند مربوط به جرمانگاری استفاده از فیلترشکن را حذف کردند.
یک مدیر تجارت الکترونیک: دولت باید بپذیرد که نمیتوان جلوی فیلترشکنها را گرفت
در آبانماه، پویا پیرحسینلو رئیس کمیته اینترنت و زیرساخت انجمن تجارت الکترونیک ایران گفت دولت ابراهیم رئیسی باید بپذیرد که «نمیتوان از نظر فنی با فیلترشکنها مقابله کرد».
جلال رشیدی کوچی، نماینده مجلس شورای اسلامی، خرداد امسال گفته بود که پشت اعمال فیلترینگ گسترده، بازاری ۴۰ تا ۵۰ هزار میلیارد تومانی شکل گرفته که به جز برخی دستگاهها و افراد حکومتی، کسی به آن راه ندارد.
این نماینده مجلس با بیان اینکه «هم از لحاظ فنی و هم از لحاظ روانی» می توان آسیبهای فیلترینگ را بررسی کرد، افزود: «من نظرسنجی در یکی از شبکههای اجتماعی که فیلتر است انجام دادم که تقریبا سی هزار نفر در آن شرکت کردند و هشتاد درصد گفتند ماهیانه بالای صد هزار تومان بابت فیلترشکن هزینه میکنند.»