تحلیل وبسایت آکسیوس از اتحاد میان پکن، مسکو و تهران

5

وبسایت آکسیوس با انتشار مطلبی در روز پنجشنبه، اول سپتامبر ۲۰۲۲، نوشت چین، روسیه و جمهوری اسلامی ایران در حال شکل دادنِ یک اتحادند؛ اتحادی که، به‌نوشته آکسیوس، می‌تواند ایالات متحده آمریکا را تضعیف کند.

آکسیوس، ضمن اشاره به مانور نظامی مشترک روسیه و چین در روز پنجشنبه و همچنین اقدام روسیه در خرید پهپادهای ساخت جمهوری اسلامی ایران، می‌نویسد این موارد تازه‌ترین اقدام‌های مشترک «دشمن‌های ژئوپولتیکی آمریکا» به‌حساب می‌آید. این وبسایت از قول یکی از دیپلمات‌های چین می‌نویسد «طبیعی است» که کشورهایی که با تحریم‌ها و فشارهای ایالات متحده آمریکا روبرو هستند به یکدیگر هر چه نزدیک شوند.

در پیوند با موضوع نگرانی افکار عمومی غرب از نزدیک‌تر شدن روابط چین، روسیه و حکومت ایران، می‌توان به اظهارات روز گذشته جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا، با یائیر لاپید، نخست‌وزیر اسرائیل، اشاره کرد. بایدن در این گفتگوی تلفنی ۴۵ دقیقه‌ای به لاپید اطمینان خاطر داد که دولت آمریکا به جمهوری اسلامی ایران اجازه نمی‌دهد تا در همکاری با چین و روسیه تحریم‌ها را دور بزند.

از سوی دیگر در هفته‌های اخیر، خاصه پس از تقویت احتمال احیای قرارداد برجام، بسیاری از ناظران این هشدار را می‌دهند که روسیه می‌تواند با استفاده از شبکه‌های مالی ایجاد شده از سوی جمهوری اسلامی ایران، تحریم‌های اعمال شده از سوی غرب را دور بزند. به‌گفته این گروه از ناظران، چنین امری می‌تواند تلاش‌های آمریکا و جهان غرب به‌منظور اعمال فشار بر روسیه را تضعیف کند.

آکسیوس از قول یکی از مقام‌های غربی می‌نویسد درست است که جمهوری اسلامی ایران و روسیه در گذشته روابط نزدیکی با یکدیگر داشتند، اما در آن زمان اختلاف‌هایی نیز میان آنها وجود داشت. با این‌وجود این مقام غربی باور دارد در حال حاضر روابط حکومت ایران و دولت ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، «خصلت راهبردی» به خود گرفته، چون «روسیه بیش از گذشته به ایران نیاز دارد.»

این گزارش می‌نویسد خریدن نفت جمهوری اسلامی ایران از سوی چین، به سرپا نگه داشتن اقتصاد ایران کمک می‌کند و تاثیر اهرم‌های فشار آمریکا بر تهران را کاهش می‌دهد. جدای از این موضوع، آکسیوس به قرارداد ۲۵ ساله منعقد شده میان جمهوری اسلامی و دولت چین اشاره می‌کند که برای هر دو طرف منافع اقتصادی و امنیتی در بردارد.

آکسیوس در ارتباط با ماهیت اتحاد شکل گرفته میان روسیه، چین و جمهوری اسلامی ایران می‌نویسد این سه کشور نه بر پایه ارزش‌هایی مشترک یا پیوندهایی عمیق، بلکه به‌دلیل اشتراک منافع و تمایل‌شان برای به چالش کشیدن اقتدار واشینگتن به یکدیگر نزدیک شده‌اند. آکسیوس در این گزارش می‌نویسد که پس از حمله نظامی روسیه به اوکراین، مقام‌ها و رسانه‌های وابسته به دولت چین ناتو و واشینگتن را مقصر دانستند و هیچ موضع انتقادی‌ای در برابر کرملین اتخاذ نکردند.

در عین‌حال پس از سفر جنجالی نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا، به تایوان و واکنش‌های نظامی دولت چین به این سفر، روسیه نیز از دولت چین حمایت کرد و رویکرد آمریکا به مسئله تایوان را ریشه چالش به‌وجود آمده دانست. به‌گزارش آکسیوس این دو کشور در ماه‌های اخیر در برخی رای‌گیری‌های مربوط به سازمان ملل متحد نیز با یکدیگر همکاری‌هایی داشتند که از آن جمله می‌توان به وتو شدن قطعنامه آمریکا به‌منظور تحریم کره شمالی اشاره کرد که در خرداد ماه امسال به‌وسیله چین و روسیه وتو شد.

شکل‌گیری اتحاد میان چین، روسیه و جمهوری اسلامی را می‌توان در رویکرد مقام‌های حکومت ایران نسبت به مذاکرات احیای برجام نیز مشاهده کرد. در حال حاضر، بخش‌های موثر هیئت حاکمه جمهوری اسلامی بر این باورند که پس از حمله روسیه به اوکراین، توازن قوای بین‌المللی تغییر کرده است و پکن و مسکو، به‌منظور تقویت ائتلاف‌شان، از گسترش برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران حمایت خواهند کرد.