حجاب اجباری؛ مجلس ایران می‌گوید لایحه «حجاب و عفاف» به زودی به دولت ابلاغ می‌شود

پس از کشته شدن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد در سال گذشته و آغاز جنبش اعتراضی «زن، زندگی، آزادی»، زنان بیشتری در ایران از پوشیدن حجاب اجباری در خیابان‌ها و فضاهای عمومی خودداری می‌کنند.

با گسترش مخالفت‌ها با پوشش اسلامی اجباری، قوه قضائیه لایحه‌ «حجاب و عفاف» را تنظیم و دولت آن را به مجلس ارسال کرد.

اما خبر اجرای قریب‌الوقوع این لایحه در حالی منتشر می‌شود که بار دیگر، و به دنبال اجرای حکم شلاق رویا حشمتی به اتهام سرپیچی از حجاب اجباری، انتقادها از رویه حکومت شدت گرفته است.

واکنش گسترده به شلاق زدن رویا حشمتی

ساعاتی پس از انتشار اطلاعیه قوه قضائیه و بالا گرفتن انتقادها از شلاق خوردن خانم حشمتی برای رعایت نکردن حجاب اجباری، او با قدردانی از حمایت‌ها اعلام کرد برای دوری از «حواشی» صفحات اجتماعی‌ خود را می‌بندد.

رویا حشمتی یکم اردیبهشت پس از انتشار عکسی که با دامن و پیراهن قرمزش در پیاده‌رویی در تهران قدم می‌زد، بازداشت و به جزای نقدی و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شد. این حکم ۱۳ دیماه اجرا شد.

واکنش‌ها به شلاق خوردن خانم حشمتی، علاوه بر انتقاد مخالفان حجاب اجباری، خشم باورمندان به پوشش اسلامی را هم شامل می‌شد.

آذر منصوری، رئیس جبهه اصلاحات در پستی در شبکه اجتماعی ایکس در واکنش به خبر شلاق خوردن خانم حشمتى نوشت: «نمی توان مسلمان بود و نسبت به خبر شلاق خوردن خانم #رويا_حشمتى به خاطر حجاب سکوت کرد. این اصرار بر نشان دادن کریه ترین چهره از دینی که رسالت اصلی آن کرامت بخشیدن به انسان است، حیرت آور است.»

حسین دهباشی، نویسنده و تاریخ‌نگار هم با یادآوری اینکه همان شعبه دادگاه‌ انقلابی که او را به خاطر تالیف کتاب تاریخ شفاهی به نوشتن «۸۰ صفحه غلط کردم‌نامه» محکوم کرده بود، حکم خانم رشنو را هم صادر کرده، خطاب به رویا حشمتی نوشت: «ضربه شلاق که بر پیکر شما زخم زد، وجدان ما را هم شرحه شرحه ساخت.»

زهرا رهنورد هم که پس از اعتراضات سال ۱۳۸۸ با دستور مقام‌های امنیتی و قضایی در حبس خانگی است، با انتشار پیامی نوشت «آقایان حاکمان! شما بر پیکر رویا حشمتی شلاق می‌زنید، اما او با وجدان بیدار و مقاوم خود به شما ریشخند می‌زند. بیزارم از این نوع مملکت‌داری شما.»

عبدالله مهتدی، دبیرکل حزب کومله کردستان ایران هم در شبکه اجتماعی ایکس نوشت «روایت رویا دردناک است، اما بەهیچوجە نومیدکنندە نیست. داستان رویا حشمتی، داستان تداوم مقاومت، تداوم جنبش «زن، زندگى، آزادى‌» است.»

عباس عبدی، فعال اصلاح‌طلب هم نوشت: «این شلاق‌ها تنها بر تن یک زن نبود. بر تن همه کسانی بود که رویای زندگی با آزادی متعارف و در کنار یکدیگر را دارند. بس است. جامعه را بیش از این منزجر نکنید.»

به دنبال این انتقادها مرکز رسانه قوه قضاییه در اطلاعیه‌ای مدعی شد روایت خانم حشمتی «با واقعیت موجود تفاوت بسیار دارد.»

قوه قضائیه در اطلاعیه خود نوشته اجرای حکم شلاق رویا حشمتی «به خاطر محکومیت در پرونده‌ای با موضوع حجاب» نیست و محکومیت او به خاطر «جریحه‌دار کردن افکار» بوده است.

در این اطلاعیه قوه قضائیه همچنین آمده که حکم «مطابق با قانون و شرع مقدس اجرا شده است» و «قانون و حکم نیز نواحی را کاملا مشخص کرده است».

قوه قضائیه می‌گوید روایت خانم حشمتی از نقاط اجرای شلاق «صحت» ندارد.

رویا حشمتی اما در شرح لحظه به لحظه خود از اجرای حکم شلاق نوشته بود مامور اجرای احکم ضربات را بر «شانه‌ها، کتف، پشت، باسن و ران و ساق پا» وارد کرده است.

خانم حشمتی پس از واکنش‌های گسترده و همچنین موضع‌گیری قوه قضائیه با انتشار پستی در شبکه‌های اجتماعی نوشت انتظار دریافت این اندازه پیام پر از محبت و حمایت را نداشته است.

او ضمن قدردانی از «توجه و حمایت به خبر اجرای حکم» شلاق نوشته «کسایی که من رو می شناسند می‌دانند من آدم فضای عمومی نیستم».

او اضافه کرده که «برای دور بودن از حواشی» صفحاتش در فیسبوک و اینستاگرام را می‌بندد.

این نخستین بار نیست که شلاق، که از مجازات‌های شرعی مدون در قوانین کیفری ایران است، واکنش برانگیز می‌شود.

زندانیان سیاسی هم بارها در خاطرات خود نوشته‌اند که بازجویان و ضابطان قضایی با استفاده از احکام شلاق به عنوان «تعزیر» آنها را «شکنجه» کرده‌اند.

نهادهای حقوق بشری حکم شلاق را «غیرانسانی» و از موارد شکنجه و نقض حقوق متهم بر شمرده‌اند.

رویا حشمتی کیست؟

رویا حشمتی، زنی ۳۳ ساله، متولد سنندج و ساکن تهران است.

او در صفحه فیس‌بوکش روایت کرده است، مانند بسیاری از معترضان در ۱۴۰۱ و پس از کشته شدن مهسا (ژینا) امینی، و معترضانی از جمله سارینا اسماعیلی و دیگر جان‌باختگان جنبش زن، زندگی، ازادی، دیگر در خیابان و اماکن عمومی روسری بر سر نگذاشت.

رویا حشمتی روایتی لحظه به لحظه از نحوه اجرای حکم خود منتشر کرده بود که مورد توجه گسترده رسانه‌ها و افکار عمومی قرار گرفت.

به دنبال همرسانی گسترده و انتشار روایت شلاق خوردن خانم حشمتی، او در یک استوری نوشت که هیچ تصویری از بدن شلاق‌ خورده‌اش در شبکه‌های مجازی منتشر نکرده و تصاویری که بعضی از کاربران از بدن‌های شلاق خورده به عنوان تصاویر او منتشر کرده‌اند، متعلق به او نیست. ‌

‌قوه قضاییه خانم حشمتی را متهم کرده که عکسی آرشیوی را از بدن شلاق خورده‌اش منتشر کرده است:«محکوم برای انتشار دروغ خود از عکس آرشیوی ۱۶ سال پیش استفاده کرده.»‌‌

خانم حشمتی در واکنش نوشته است که «ترجیح می‌دهد به جای انتشار عکس از بدن شلاق خورده‌اش، روش‌های دیگری را برای روایت آنچه که بر او گذشته است»، به کار ببرد.

او نوشته است شلاقی که بر بدن او وارد شده است «در آن حد نبود که چنین آسیبی وارد کند.» ‌

«ما نیازی به اغراق و بزرگنمایی در مسیر مقاومت‌مان نداریم … شلاق یک مجازات وحشیانه است.»