دادستانهای کل از ۲۲ ایالت آمریکا روز سهشنبه شکایتی را برای جلوگیری از اقدام دونالد ترامپ به پایان دادن به یک رویه قدیمی مهاجرتی معروف به حق شهروندی بر اساس تولد تنظیم کردند.
این قانون تضمین میکند که کودکان متولد شده در ایالات متحده، صرف نظر از وضعیت والدینشان، شهروند آمریکا هستند.
دستور اجرایی حدوداً ۷۰۰ کلمهای ترامپ، که اواخر دوشنبه صادر شد، تحقق یکی از وعدههایی است که او در طول کارزار تبلیغات ریاستجمهوریاش مطرح کرده بود. اما اینکه آیا این دستور موفق خواهد شد یا نه، مشخص نیست، زیرا احتمالاً با یک نبرد حقوقی طولانی در مورد سیاستهای مهاجرتی رئیسجمهور و حقوق شهروندی بر اساس قانون اساسی روبرو خواهد شد.
دادستانهای کل دموکرات و مدافعان حقوق مهاجران میگویند که موضوع حق شهروندی بر اساس تولد، قانونی تثبیت شده است و روسای جمهور با آن که اختیارات گستردهای دارند، اما پادشاه نیستند.
مت پلاتکین دادستان کل نیوجرسی در بیانیهای در این خصوص گفت: «رئیسجمهور نمیتواند تنها با یک امضا، متمم چهاردهم قانون اساسی را از بین ببرد، تمام.»
کاخ سفید اعلام کرد که آماده است با ایالتها در دادگاه مقابله کند و این شکایتها را «چیزی جز ادامه مقاومت چپ نمیداند.» هریسون فیلدز معاون دبیر مطبوعاتی کاخ سفید در بیانیهای در این خصوص گفت: «چپگرایان رادیکال میتوانند یا مخالف جریان شنا کنند و اراده قاطع مردم را نادیده بگیرند یا همراه شوند و با رئیسجمهور ترامپ همکاری کنند.»
ویلیام تانگ، دادستان کل ایالت کنتیکت، که خود شهروند ایالات متحده بر اساس حق تولد است و نخستین دادستان کل چینیتبار کشور محسوب میشود، گفت که این شکایت برای او مسئلهای شخصی است. او در ادامه میافزاید: «متمم چهاردهم همان چیزی را که میگوید، منظور میکند. اگر در خاک ایالات متحده متولد شدهاید، شما یک آمریکایی هستید. تمام. نقطه پایان.»
او در ادامه میافزاید: «هیچ بحث قانونی مشروعی در این مورد وجود ندارد. اما این واقعیت که ترامپ کاملاً در اشتباه است، مانع از آن نخواهد شد که او در حال حاضر آسیب جدی به خانوادههای آمریکایی مانند خانواده من وارد کند.»
حق شهروندی بر اساس تولد چیست؟
موضوع این موارد، حق شهروندی است که به هر کسی که در ایالات متحده متولد شود اعطا میشود، صرف نظر از وضعیت مهاجرتی والدین. افرادی که با ویزای گردشگری یا انواع دیگر ویزا در آمریکا هستند یا به صورت غیرقانونی در آمریکا حضور دارند، میتوانند والدین یک شهروند شوند اگر فرزندشان در این کشور متولد شود.
حامیان این قانون میگویند که این حق در متمم چهاردهم قانون اساسی تضمین شده است. اما ترامپ و همپیمانانش این خوانش از متمم را زیر سوال میبرند و خواستار استانداردهای سختگیرانهتری برای کسب شهروندی هستند.
ایالات متحده یکی از حدود ۳۰ کشوری است که حق شهروندی بر اساس اصل «حق خاک» را به رسمیت میشناسد. اکثر این ۳۰ کشور از جمله کانادا و مکزیک در قاره آمریکا هستند. بیشتر کشورهای دیگر شهروندی را بر اساس «حق خون» یا ترکیبی از این دو به افراد اعطا میکنند. در بیشتر کشورهای اروپایی چنین قانونی وجود ندارد.
دستور ترامپ چه میگوید؟
دستور ترامپ این سوال را مطرح میکند که آیا متمم چهاردهم بهطور خودکار شهروندی را به هر کسی که در ایالات متحده متولد شود اعطا میکند یا خیر.
این دستور بیان میکند که فرزندان افراد غیرشهروند مشمول حوزه قضایی ایالات متحده نیستند. این دستور افراد زیر را از شهروندی خودکار مستثنی میکند:
- افرادی که مادرشان به صورت قانونی در ایالات متحده نبوده و پدرشان شهروند یا مقیم دائم قانونی نبوده است.
- افرادی که مادرشان به صورت قانونی و موقت در کشور بوده اما پدرشان شهروند یا مقیم دائم قانونی نبوده است.
دستور ترامپ همچنین مانع از این میشود که آژانسهای فدرال اسناد شهروندی را برای افرادی که در این دستهها قرار دارند صادر کنند.
تاریخچه این موضوع
متمم چهاردهم همیشه شهروندی بر اساس تولد را برای همه افراد متولد شده در ایالات متحده تضمین نمیکرد. کنگره تا سال ۱۹۲۴ شهروندی را برای تمام سرخپوستانی که در ایالات متحده متولد شده بودند، تصویب نکرده بود.
در سال ۱۸۹۸، یک پرونده مهم در زمینه شهروندی بر اساس تولد در دیوان عالی ایالات متحده بررسی شد. دادگاه حکم داد که وونگ کیم آرک، که در سانفرانسیسکو از والدین مهاجر چینی متولد شده بود، به دلیل تولد در خاک ایالات متحده، یک شهروند این کشور است. پس از سفری به خارج از کشور، دولت فدرال به دلیل اینکه او بر اساس قانون استثنای چینی شهروند محسوب نمیشد، از ورود مجدد او جلوگیری کرد.
