درخواست اخراج سفرا و تشکیل کمیته حقیقت‌یاب همزمان با حمایت چین و روسیه از تهران در جلسه شورای امنیت

جلسه غیررسمی شورای امنیت سازمان ملل متحد با موضوع سرکوب خشن زنان و معترضان در ایران، در حالی عصر چهارشنبه برگزار شد که آمریکا و آلبانی به عنوان میزبانان این جلسه و بسیاری از دیگر اعضای شورای امنیت تلاش کردند وضعیت در ایران را غیرقابل قبول و در تضاد کامل با منشورهای جهانی حقوق بشر نشان دهند، اما چین و روسیه – دو عضو دایم شورای امنیت – ضمن حمایت قاطع از تهران، آمریکا را به استفاده ابزاری از شورای امنیت متهم کردند.

این جلسه با سخنرانی جاوید رحمان، گزارشگر ویژه ایران در سازمان ملل متحد آغاز شد که گفت: «هیچ حساب‌کشی برای این سرکوبگری حکومت ایران وجود ندارد. ماموران به خاطر سرکوب مردم هیچ مواخذه و تنبیهی نمی‌شوند. مهسا امینی امسال کشته شد و همه زنان و دختران به خاطر حجاب ناقص مجازات می‌شوند. گزارش‌های بی‌شماری آمده و نشان می‌دهد که هیچ مقام و ماموری مورد سرزنش قرار نمی‌گیرد. خانواده مهسا گزارش‌هایی را که حکومت ایران منتشر کرده قبول نکردند و آشکار است تحقیقاتی که درباره مرگ مهسا امینی انجام شده هیچ استاندار حداقلی ندارد».

شیرین عبادی: مردم خواستار حکومتی دموکرات و سکولار هستند

تشکیل کمیسیونی برای یافتن حقیقت درباره خشونت سازمان‌یافته و فزاینده علیه معترضان در ایران، یکی از خواسته‌های سه میهمان ویژه این جلسه و اکثریت اعضای شورای امنیت بود.

درخواستی که شیرین عبادی، حقوق‌دان ایرانی و برنده جایزه صلح نوبل در سال ۲۰۰۳، که به عنوان دومین شاهد و میهمان ویژه این جلسه رسما آن را طرح کرد و گفت: «کمیسیونی توسط سازمان ملل برای بررسی وضعیت حقوق بشر و سرکوب اخیر با تعیین مسئولین اصلی تشکیل شود. یادآور می‌شوم که قبلا چنین کمیسیونی در مورد میانمار تشکیل شده بود و می‌خواهیم درباره ایران هم تشکیل شود».

شیرین عبادی همچنین ضمن تشریح وضعیت نقض حقوق بشر و سرکوب خشن زنان در ایران، از کشورهای عضو سازمان ملل متحد خواست که با اخراج سفرای جمهوری اسلامی، روابط دیپلماتیک خود با تهران را به سطح کاردار کاهش دهند.

این حقوق‌دان برجسته ایرانی همچنین گفت: «خواسته من از حکومت‌های معتقد به آزادی بیان این است. اجازه ندهید یک بار دیگر اینترنت را قطع کنند و یک بار دیگر مانند اعتراضات سال ۱۳۹۸ کسانی را که فقط به گران شدن بنزین اعتراض داشتند قتل عام کنند. کمک کنید ارتباط مردم با جهان قطع نشود. ایران کنوانسیون های بین‌المللی را امضا کرده و عضو کمیسیون زن سازمان ملل است. تلاش مردم ایران برای تغییر به جایی نرسیده و آنها خواهان حکومتی دموکرات و سکولار هستند. خواسته مردم که نزدیک به دو ماه است در اعتراض‌ها ادامه دارد «زن زندگی آزادی» است. جوانان بسیاری در ایران برای آزادی و دموکراسی کشته شدند. نگذارید بیش از این مردم را داغدار کنند. سپاس‌گزار خواهیم بود اگر طرف درست تاریخ بایستید».

نازنین بنیادی: مردم ایران دیگر جمهوری اسلامی نمی‌خواهند

نازنین بنیادی، بازیگر سینما و فعال حقوق بشر سومین سخنران جلسه غیررسمی امروز در شورای امنیت سازمان ملل متحد بود. خانم بنیادی که در ۴۵ روز گذشته تلاش کرده با استفاده از شهرت خود در سینمای آمریکا و به ویژه برای بازی در سری جدید مجموعه ارباب حلقه‌ها، جامعه جهانی و مقام‌های کشورها را در جریان اعتراضات سراسری ایران قرار دهد، در این جلسه گفت: «می‌خواهیم مکانیزمی مستقل برای بررسی نقض حقوق بشر تشکیل شود. نقض حقوق بشر در این سطح نشان می‌دهد که حکومت غیرقابل قبول است برای اداره کشور و قانونی را رعایت نمی‌کند. ۲۵۰۰ سال تمدن ایران را این حکومت نمایندگی نمی‌کند».

خانم بنیادی همزمان خواستار حمایت جامعه جهانی از معترضان در ایران شد و گفت: «مردم داغ‌دیده ایران تظاهرات می‌کنند و در تمام ایران علیه (علی) خامنه‌ای شعار می‌دهند. کودکان در این اعتراض‌ها کشته می‌شوند. آنها با گلوله و چماق روبرو می‌شوند. اکثر اعتراضات با رهبری زنان جسور ایرانی بوده. هزاران نفر موهایشان را قیچی می‌کنند و روسری‌ها را در آتش می‌سوزانند. شعار مردم این است که ما دیگر جمهوری اسلامی نمی‌خواهیم… و جامعه جهانی باید همان چیزی را بخواهد که مردم شجاع ایران می‌خواهند».

او گفت مردم نه تنها به روشنی با علی خامنه‌ای مخالفت می‌کنند بلکه عکس خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی را پاره می‌کنند و بیلبوردهای او را آتش می‌زنند.

نماینده آمریکا: دنیا وظیفه دارد شعار زن زندگی آزادی را تحقق بخشد

لیندا توماس گرینفیلد، نماینده دایم آمریکا در سازمان ملل متحد که این جلسه به درخواست مشترک او و کشور آلبانی تشکیل شده بود روز چهارشنبه تلاش کرد اخراج ایران از کمیسیون زنان سازمان ملل متحد را به عنوان یک گام عملی برای مقابله با سرکوب زنان و دختران ایرانی طرح کند و با اشاره به بیانیه کامالا هریس، معاون ریاست جمهوری آمریکا که دقایقی قبل از این جلسه منتشر شد، گفت: «همانطور که کامالا هریس گفت می‌خواهیم که نماینده ایران در کمیسیون زنان در سازمان ملل اخراج شود چون این کمیسیون برای قدرت دادن به زنان است و زنان ایرانی شایسته این هستند که از آنها پشتیبانی شود. حضور ایران در این کمیسیون با چنین فعالیت‌های تهدیدآمیزی پذیرفتنی نیست».

خانم گرینفیلد همچنین از جامعه جهانی خواست از اعتراضات زنان در ایران حمایت کنند: « تغییر در ایران یک شبه به وجود نمی‌آید. در هفته‌های آینده می‌خواهیم دست به دست هم بدهیم و قدرت و یکپارچگی این کمیسیون را نشان دهیم و جلسات بحث و گفتگوی سازمان ملل را در همه جا تقویت کنیم. می‌خواهم که بیش از همه معترضان جسور ایرانی را تشویق کنیم و به آنها قدرت بدهیم و بگوییم که مرگ مهسا بیهوده نبوده. تغییر در ایران باید از داخل انجام شود ولی دنیا وظیفه دارد که شعار زن زندگی آزادی را تحقق ببخشد».

حمایت قاطع روسیه و چین از ایران و انتقاد از آمریکا

پس از سخنان میهمانان و میزبانان جلسه – آمریکا و آلبانی – نمایندگان ۱۳ عضو دیگر شورای امنیت هم هر کدام فرصت یافتند تا بیانیه و مواضع خود درباره سرکوب اعتراضات و نقض حقوق زنان در ایران عنوان کنند.

پس از سخنان فرانسه، بریتانیا، نروژ، کنیا و چند کشور دیگر که همگی در حمایت از معترضان و محکومیت سرکوب خشن اعتراضات در ایران بود، نماینده روسیه – یکی از اعضای دایم شورای امنیت – هم سخن گفت و ضمن اظهار تاسف از کشته‌شدن مهسا امینی و بدون اشاره به خشونت شدید علیه معترضان در ایران رو به حاضران گفت از نظر او «حقوق بشر به ابزاری در دست شورای امنیت سازمان ملل متحد» بدل شده است و جلسه حاضر نباید در این شورا که ماموریتش حفاظت و بسط صلح در جهان است طرح می‌شد.

نماینده چین در شورای امنیت سازمان ملل متحد هم در اظهارات تندی، ضمن مخالفت با طرح موضوع اعتراضات سراسری ایران در شورای امنیت گفت که از نظر پکن اعتراضات ایران یک «مساله داخلی» این کشور است و «ایران باید اجازه داشته باشد که هر طور می‌خواهد با معترضان برخورد کند».

چین و روسیه که هر دو نمایندگان دایم شورای امنیت هستند و حق وتو دارند، در این جلسه با صراحت از اقدامات ایران علیه معترضان طی ۴۵ روز گذشته دفاع کردند ‌و تلاش کردند با «مساله داخلی» خواندن این موضوع، طرح آن در شورای امنیت را «غیرموجه» بخوانند.

با وجود این،‌ اکثر شرکت کنندگان در جلسه غیر رسمی شورای امنیت، ضمن حمایت از اعتراضات در ایران خواستار اقدام جامعه بین‌المللی برای مقابله با سرکوب خونین معترضان شدند و به شجاعت زنان و دختران ایرانی ادای احترام کردند.

به نظر می‌رسد با وجود غیررسمی بودن جلسه امروز شورای امنیت، مطالبات نمایندگان جامعه مدنی ایرانی در این جلسه به زودی در قالب کمیسیون‌های تحقیق درباره کشتن شهروندان و استفاده سازمان‌یافته از خشونت علیه معترضان در ایران محقق و همچنین با افزایش حمایت از اخراج نماینده جمهوری اسلامی از کمیسیون زنان سازمان ملل متحد، تلاش‌های معترضان برای انزوای دیپلماتیک جمهوری اسلامی وارد مرحله جدیدی از رویارویی حکومت با معترضان در سطح بین‌المللی شود.

بیشتر بخوانید:

بیانیه معاون رئیس جمهوری آمریکا در حمایت از اخراج ایران از کمیسیون مقام زن سازمان ملل

کامالا هریس، معاون رئیس جمهور آمریکا در بیانیه‌ای گفته است که «ایالات متحده همچنان در کنار زنان شجاع ایران ایستاده است در حالی که آنان به طور مسالمت‌آمیز برای احقاق حقوق اساسی و کرامت انسانی خود دست به اعتراض زده‌اند».

خانم هریس گفت «همه مردم در ایران باید از حق آزادی بیان و تجمع برخوردار باشند و حکومت باید به کاربرد خشونت علیه شهروندانش که صرفا از حقوق آزادی های اساسی خود استفاده می‌کنند دست بردارد».

در ادامه این بیانیه آمده است که «ایالات متحده بر این باور است که کشوری که به طور سیستماتیک حقوق زنان و دختران را زیر پا می‌گذارد نباید در هیچ نهاد بین‌المللی یا نهادهای سازمان ملل متحد که مسئول حمایت از همین حقوق است، نقشی داشته باشد».

او افزود: «در حالی که کمیسیون حقوق زنان سازمان ملل متحد و اعضای آن به تلاش برای ارتقای حقوق زنان و رسیدگی به مشکلات فوری در زمینه برآوردن حقوق زنان ملزم هستند، حکومت ایران با سلب حقوق زنان و سرکوب وحشیانه مردم خود نشان داده است که شایستگی عضویت در این کمیسیون را ندارد».

معاون رئیس جمهوری آمریکا تاکید کرده است که «حضور ایران در این کمیسیون، همسویی اعضا و تلاش مشترک آنان برای پیشبرد مأموریت این نهاد را بی‌اعتبار می‌کند و به همین دلیل امروز ایالات متحده قصد خود را برای همکاری با شرکای خود در راستای اخراج ایران از کمیسیون حقوق زن سازمان ملل متحد اعلام می‌دارد».

خانم هریس گفته است «خطاب به همه معترضان در ایران باز هم تکرار می‌کنم: ما شما را می بینیم و سخن شما را می شنویم، مانند مردم سراسر جهان شجاعت شما الهام‌بخش من هم بوده است و ما به تلاش خود برای پاسخگو کردن مقامات و نهادهای ایران که مسئول خشونت علیه معترضان هستند، ادامه خواهیم داد».