سرنگونی هواپیمای مالزی؛ موشک‌های پیشرفته «به دستور شخص پوتین» به جدایی‌طلبان اوکراین داده شده بود

۳

بازرسان بین‌المللی روز چهارشنبه ۸ فوریه در لاهه اعلام کردند که «نشانه‌های قوی» وجود دارد مبنی بر اینکه این شخص ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه بوده که تصمیم گرفته در سال ۲۰۱۴ میلادی و در بحبوحۀ درگیری‌های دولت مرکزی اوکراین و جدایی‌طلبان شرق این کشور، سامانه پدافند هوایی روسی بوک (BUK) را در اختیار جدایی‌طلبان بگذارد.

«سامانه پدافند هوایی روسی بوک» همان سیستمی است که گفته می‌شود در آن سال، باعث سرنگونی پرواز شماره ۱۷ هواپیمایی مالزی بر فراز اوکراین شده است.

این هواپیما که از شهر آمستردام در هلند رهسپار کوالالامپور در مالزی بود، هنگام عبور از مرز روسیه و اوکراین در تاریخ ۱۷ ژوئیه در استان دونتسک در شرق اوکراین سقوط کرد و همه ۲۹۸ نفر سرنشین آن کشته شدند.

در همان زمان تحقیقاتی که درباره علت سرنگونی این هواپیما انجام شد؛ از جمله شنود مکالمات فرماندهان جدایی‌طلبان شرق اوکراین توسط مقامات اوکراینی نشان داد که علت وقوع این حادثه، پرتاب موشک پیشرفته‌ای بوده که روسیه در اختیار جدایی‌طلبان گذاشته است.

با این وجود، نه جدایی‌طلبان و نه دولت روسیه نتایج این تحقیقات را نپذیرفتند و اوکراین را مسئول وقوع هر حادثه‌ای معرفی کردند.

اکنون بار دیگر با انتشار گزارش جدید تیم تحقیقات بین‌المللی مشترک (JIT) خاطره آن سقوط مرگبار زنده شده است.

این تیم در بیانیۀ جدید خود اعلام کرد: «نشانه‌های قوی وجود دارد مبنی بر اینکه رئیس‌جمهور روسیه تصمیم گرفته است تا موشک Buk TELAR را در اختیار جدایی‌طلبان اوکراین قرار دهد.»

تیم تحقیقات بین‌المللی مشترک، متشکل ازکارشناسان حقوقی و قضایی هستند که در یک همکاری مشترک، از سوی آژانس‌های تحقیقاتی ملی اتحادیه اروپا برای تحقیق درباره جرایم فرامرزی به کار گمارده می‌شوند.

این تیم در موضوع سقوط هواپیمای مالزی، با همکاری مشترک کشورهای هلند، استرالیا، بلژیک، اوکراین و مالزی تشکیل شد تا شواهد لازم برای پیگیرد قضایی عاملان این حادثه را جمع آوری کند.

بازرسان بین‌المللی همچنین در این بیانیه اعلام کردند که تحقیقات خود را دربارۀ سقوط هواپیمای مالزی متوقف خواهند کرد زیرا به غیر از این یافته، شواهد کافی برای تعقیب «مظنون جدیدی» وجود ندارد.

دیگنا ون بوتزلر، دادستان هلندی در جریان یک کنفرانس خبری در لاهه گفت: «تحقیق اکنون به نهایت خود رسیده و همه سرنخ‌ها بررسی شده است. بنابراین تحقیقات به حالت تعلیق درخواهند آمد زیرا شواهد کافی برای پیگرد بیشتر وجود ندارد.»

پیش از این در نوامبر سال ۲۰۲۲ میلادی، دادگاهی در هلند دو مامور اطلاعاتی سابق روسیه و یکی از رهبران جدایی‌طلبان شرق اوکراین را به دلیل کمک‌هایشان برای استقرار و استفاده از این سیستم موشکی پیشرفتۀ روسیه در شرق اوکراین، به قتل متهم کرد و درنهایت نیز مجرم شناخت.

این سه مرد که به صورت غیابی محاکمه شده بودند، همچنان متواری هستند.