در هفدهمین نشست کمیته پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس جهانی که در شهر رباط مراکش در حال برگزاری است، شب یلدا/شب چله به عنوان میراث معنوی مشترک کشورهای ایران و افغانستان ثبت شد.
روند بررسی پرونده شب یلدا که در سال ۱۳۸۷ به عنوان میراث ملی در ایران به ثبت رسید، از سال ۱۳۹۳ در سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) آغاز شد و در سال‌های گذشته، به صورتی جدی‌تر و با مشارکت افغانستان ادامه پیدا کرد.
یونسکو در توصیف یلدا آن را «جشن سنتی خورشید و گرمای زندگی» نامید و گفت: «این مراسم در ایران و افغانستان، در آخرین شب پاییز- که بلندترین شب سال است- برگزار می‌شود. در این شب، خانواده‌ها در منزل بزرگ‌تر فامیل دور میزی که با خوراکی‌ها و اشیایی که هر یک نماد چیزی‌اند، جمع می‌شوند.»
در توضیحات یونسکو، به نمادهای شب چله هم اشاره شده است: «چراغ نماد نور و آب نشان پاکی است. میوه‌های قرمزی چون انار، هندوانه، لبو، عناب و انگور نیز نماد گرما به شمار می‌روند. شیرینی، خشکبار، آجیل و آبگوشت نیز مخصوص این مناسبت‌اند که سر سفره گذاشته و حین دورهمی مصرف می‌شوند.»
فعالیت‌های این شب با توجه به منطقه فرهنگی و جغرافیایی، از شعرخوانی و قصه‌گویی گرفته تا بازی و موسیقی و هدیه دادن به تازه دامادها و تازه‌عروس‌ها و کودکان را در بر می‌گیرد.
در نشست اخیر کمیته پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس جهانی، پرونده «هنر ساختن و نواختن عود» نیز به‌صورت مشترک با سوریه، به ثبت رسید. در روزهای آینده، به پرونده‌های تولید سنتی ابریشم و پروش کرم ابریشم، مشترک با کشورهای افغانستان، جمهوری آذربایجان، ترکیه، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان، هنر سوزن‌دوزی ترکمن، همراه با کشور ترکمنستان، هنر ساختن و نواختن رباب، مشترک با دو کشور تاجیکستان و ازبکستان، و مراسم مهرگان، مشترک با کشور تاجیکستان، بررسی خواهند شد.
