عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، میگوید واشنگتن در روزهای اخیر پیامهایی مبنی بر «آمادگی احتمالی» برای بازگشت به مذاکرات فرستاده است اما حملات اخیر آمریکا و اسرائیل تهران را بیاعتماد کرده است.
آقای عراقچی در مقالهای در روزنامه بریتانیایی فایننشال تایمز نوشت که تهران و واشنگتن طی پنج دور مذاکره هستهای، در آستانه یک «گشایش تاریخی» بودند اما حمله اسرائیل به ایران دیپلماسی را «نابود» کرد.
به گفته آقای عراقچی در ۹ هفته مذاکرات او و استیو ویتکاف، نماینده ویژه دونالد ترامپ در امور خاورمیانه، دو طرف و میانجی عمانی «چندین راهکار برد-برد» برای برطرف کردن دغدغههای آمریکا در مورد برنامه هستهای ایران مطرح کردند اما تنها ۴۸ ساعت پیش از ششمین دیدار «سرنوشتساز» در عمان، اسرائیل به ایران حمله کرد.
وزیر خارجه ایران در حالی بیاعتمادی را مانع اصلی از سرگیری مذاکرات با آمریکا عنوان میکند که دونالد ترامپ اعلام کرده است که دور بعد مذاکرات واشنگتن و تهران برنامهریزی شده است.
استیو ویتکاف هم گفت که مذاکرات با ایران، «هفته آینده یا در همین حدود زمانی» انجام خواهد شد.
پیشتر وبسایت خبری اکسیوس هم به نقل از دو منبع بدون ذکر نام گزارش داده بود که استیو ویتکاف در حال برنامهریزی است تا عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، را هفته آینده در اسلو، پایتخت نروژ، ملاقات کند.
با این حال اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، بعد از اظهارات آقای ترامپ در مورد برنامهریزی برای دور بعد مذاکرات گفت: «از طرف ما هیچ درخواست ملاقاتی به طرف آمریکایی داده نشده است.»
اگرچه ایران میگوید درخواستی برای مذاکره نداده اما اظهارات مقامهای وزارت خارجه ایران حاکیست که تهران همچنان به دیپلماسی علاقمند است.
مجید تختروانچی،معاون وزارت خارجه ایران، در اظهاراتی مشابه آقای عراقچی، گفت از دید تهران همچنان درهای دیپلماسی باز است مشروط به آنکه آمریکا تضمین کند که دیگر علیه ایران اقدام نظامی انجام نخواهد داد.
آقای تختروانچی به شبکه خبری انبیسی گفت که آمریکا باید «ما را متقاعد کند که حین مذاکره از نیروی نظامی استفاده نخواهد کرد.»
او افزود برای آنکه حکومت ایران بتواند در مورد دور بعد گفتوگوها تصمیمگیری کند، به این «عنصر اساسی» نیاز دارد.
ترامپ: دوست دارم مثل سوریه، تحریمهای ایران را هم رفع کنم
منبع تصویر، AFP VIA GETTY IMAGES
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، که حدود یک هفته پیش گفته بود «نه با ایران در حال گفتوگو است نه امتیازی میدهد» دیشب در جریان دیدار با بنیامین نتانیاهو لحنی متفاوت داشت.
او که در آغاز ضیافت شام برای نخستوزیر اسرائیل با گزارشگران صحبت میکرد، به لغو اخیر تحریمهای آمریکا علیه سوریه اشاره کرد و گفت امیدوار است در آینده بتواند اقدام مشابهی را در مورد ایران انجام دهد.
دونالد ترامپ اخیرا تحریمهای سوریه را رسما لغو کرد و گفت امیدوار است این کشور جنگزده دوباره به اقتصاد جهانی ملحق شود.
آقای ترامپ تحریمهای آمریکا علیه ایران را «بسیار گزنده» توصیف کرد و گفت: «خیلی دوست دارم بتوانم در زمان درست، تحریمها را برطرف کنم. به آنها فرصتی برای بازسازی بدهم، چون علاقمندم شاهد آن باشم که ایران با رفتاری صلحآمیز خود را بازسازی کند؛ بدون آنکه مثل گذشته، شعار ‘مرگ بر آمریکا’ و ‘مرگ بر اسرائیل’ سر بدهند.»
رئیسجمهور آمریکا یک با دیگر از عملیات خلبانان آمریکایی در حمله به تاسیسات هستهای ایران تمجید کرد و گفت که جمهوری اسلامی دیگر مثل گذشته «قلدر خاورمیانه» نیست: «آنها ظرفیت بالقوه زیادی دارند. آنها از قدرت نفت برخوردارند و مردمی بزرگ، باهوش و پرانرژی دارند.»
از زمان آغاز دور دوم ریاست جمهوری دونالد ترامپ، تهران و واشنگتن پنج دور مذاکرات هستهای انجام دادند که با میانجیگری عمان در شهرهای مسقط و رم برگزار شد.
قرار بود که دور ششم مذاکرات هم در مسقط برگزار شود اما در ۲۳ خرداد ۱۴۰۴، دو روز پیش از موعد مذاکرات، اسرائیل به ایران حمله کرد و این مذاکرات لغو شد.
در جریان این جنگ ۱۲ روزه اسرائیل برخی از تاسیسات هستهای و موشکی، فرماندهان ارشد نظامی و افراد مرتبط با برنامه اتمی ایران را هدف حملات خود قرار داد. بنابر آخرین اعلام رسمی، «۱۰۶۰ نفر» از جمله افراد غیرنظامی کشته شدند.
منبع تصویر، MAXAR
آمریکا هم به تاسیسات هستهای فردو، نطنز و اصفهان حمله کرد و در این حمله از بمبهای بزرگ سنگرشکن استفاده کرد.
ایران حملات اسرائیل و آمریکا را تجاوز نظامی به خاکش و مغایر با قوانین بینالمللی خواند و گفت در واکنش به این حملات در برخی از سیاستهای خود در همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی بازنگری میکند.
از آن زمان قانون «الزام دولت به تعلیق همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی» در ایران به تصویب و اجرا رسیده است.
بر اساس این قانون، دولت جمهوری اسلامی ایران موظف شده است هرگونه همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را تا زمانی که «امنیت تأسیسات و دانشمندان هستهای» تضمین نشود، به حالت تعلیق درآورد.
شورایعالی امنیت ملی ایران مأمور بررسی این تضمین شده و دولت باید هر سهماه یکبار درباره اجرای آن به مجلس گزارش دهد.
تصویب و ابلاغ این قانون در ایران با انتقاد کشورهای غربی روبرو شد هرچند عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، تاکید کرده است که جمهوری اسلامی همچنان به پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای پایبند است اما همکاریش با آژانس بینالمللی انرژی اتمی صرفا از طریق شورای عالی امنیت ملی «ساماندهی» خواهد شد.
