فرهاد میثمی در اعتصاب غذا: حاکمان برای همگان روزگاری تلخ‌تر از زهر آفریده‌اند

۱۰

فرهاد میثمی و سعید مدنی، دو نفر از هزاران زندانی سیاسی در ایران، در متون جداگانه‌ای که از زندان‌های رجایی‌شهر و اوین فرستاده‌اند، از ادامه مبارزه و اهمیت مسائل معیشتی در کنار دیگر مشکلات گفته‌اند.

فرهاد میثمی، فعال مدنی که برای اعتراض به حجاب اجباری سال‌ها است زندانی شده و مدتی است اعلام اعتصاب غذا کرده، در نامه‌ای با عنوان «برای روزهای زجر» گفته به مدت ده روز به نشانه «روزگار تلخ‌تر از زهر»، آب تلخ خواهد نوشید.

تصاویری که از آقای میثمی در زندان به دست بی‌بی‌سی رسیده نشان‌دهنده کاهش شدید وزن او به ترتیبی است که استخوان‌های بازو و دنده‌هایش کاملا از زیر پوست پیدا است.

این زندانی سیاسی در نامه‌اش، که بی‌بی‌سی که نسخه‌ای از آن را دیده، رهبران حکومت را متهم کرده که چیزی از امنیت، معیشت و کرامت برای مردم ایران باقی نگذاشته‌اند و تنها زجر و رنج نصیب مردم می‌شود.

آقای میثمی همچنین بر خواسته‌های قبلی خود، یعنی توقف اعدام معترضان، آزادی ۶ نفر از زندانیان سیاسی و توقف آزار برای تحمیل حجاب، تاکید کرده و اعتصاب غذا در این مسیر را به «ماموریت غیرممکن» تشبیه و ابراز امیدواری کرده است که اقدام فردی‌اش به «کوششی جمعی» تبدیل شود.

متن دیگری که از زندان آمده متعلق به سعید مدنی، جامعه‌شناس سرشناس ایرانی است که ارزیابی خود از «خیزش مهسا» را در مقاله‌ای تفصیلی در وبسایت زیتون منتشر کرده است. آقای مدنی پیش‌بینی کرده که حتی اگر اعتراضات خیابانی در مقطع کنونی مدتی کمرنگ شود و فروکش کند، چرخه اعتراض در ایران ادامه دارد و موج‌های اعتراضی بعدی رادیکال‌تر و گسترده‌تر خواهند بود.

با بازداشت و به زندان انداختن صدها نفر از روزنامه‌نگاران، پژوهشگران، هنرمندان، فعالان سیاسی و وکلای دادگستری، زندان‌های ایران به یکی از کانون‌های مبارزه سیاسی تبدیل شده‌اند و زندانیان سیاسی به شیوه‌های گوناگون مقاومت خود را نشان می‌دهند.

روز چهارشنبه جعفر پناهی، کارگردان نامدار ایرانی، اعلام کرد که در زندان اعتصاب غذا می‌کند.

گروه «ابتکار آزادی هنری»، حامی هنرمندان در معرض خطر و مستقر در نیویورک از وضعیت او و دیگر هنرمندان زندانی در ایران انتقاد کرده و خواهان آزادی آقای پناهی شد. رضا مظاهری،‌ یکی از بنیانگذاران این گروه می‌گوید:‌«مقاومت شجاعانه جعفر پناهی فریاد ناامیدانه عدالت است.»

با وجود نقض حکم حبس جعفر پناهی در دیوان عالی، او هنوز آزاد نشده است.

فرهاد میثمی در اعتصاب غذا
توضیح تصویر،

متن کامل نامه فرهاد میثمی

کتاب هایی که فرهاد میثمی کنار هم گذاشته
توضیح تصویر،

فرهاد میثمی در نامه‌ای که یک نسخه آن به بی‌بی‌سی رسیده نوشته است:

  • برای روزهای زجرِ اندر زجرِ اندر زجر

  • در دوره‌ای که حاکمان در هرسه عرصه‌ امنیت جسم و جان، سفره و معیشت، و شأن و کرامت، چیزی جز زجر و رنج هر روزه و هرلحظه در بساط مردمان این سرزمین باقی نگذاشته‌اند، به سهم کوچک خود تلاشی را آغاز کردم تا بتوان در شرایطی، این زهر دم‌افزون را با کوششی جمعی به پادزهری بدل کرد. طی ده روز آتی، آبی را که می‌نوشم تلخ خواهم کرد به نشانه‌ «روزگار تلخ‌تر از زهری» که از جمیع جهات برای همگان آفریده‌اند. همچنان برسر خواسته‌های سه‌گانه‌ام (توقف اعدام معترضان، آزادی ۶ زندانی سیاسی – مدنی و توقف آزارهای اجبار حجاب) برسر همان «مأموریت غیرممکن» خواهم ایستاد؛ باشد تا بعدترها به کوششی جمعی، «ممکن» شود. همچنان خواهم ماند … همچنان خواهم راند … دورها آوایی‌ست …
  • فرهاد میثمی
  • بهمن ۱۴۰۱
  • زندان رجایی‌شهر

به نظر می‌رسد آقای میثمی در این نامه به برنامه‌های حکومتی اشاره می‌کند که در سالگرد انقلاب ۱۳۵۷ با عنوان «دهه فجر» برگزار می‌شود. در یکی از آثار موسیقی مربوط به آن دوره که به مناسبت بازگشت آیت‌الله روح‌الله خمینی از تبعید نوشته شده دوران سلطنتی به عنوان «روزگار تلخ‌تر از زهر» توصیف شده و وعده آمدن «روزگار چون شِکَر» داده می‌شود.

او نامه‌اش را با خطی از یک شعر سهراب سپهری پایان داده که می‌گوید «من چه سبزم امروز/و چه اندازه تنم هوشیار است».

فرهاد میثمی پیش از این با درخواست آزادی فوری محمد حبیبی (فعال جنبش معلمان)، ناهید شیربیشه (از مادران دادخواه)، رضا شهابی (سندیکای شرکت واحد اتوبوس‌رانی)، بهاره هدایت (چهره سرشناس جنبش دانشجویی)، مصطفی نیلی (وکیل حقوق بشری) و نیلوفر حامدی (خبرنگار بازداشتی برای گزارش مرگ مهسا امینی) شده بود.

آقای میثمی پیش از این هم اعتصاب غذا کرده است.

او از سال ۱۳۹۷ و پس از بالا گرفتن اعتراضات به حجاب اجباری در جریان جنبش «دختران خیابان انقلاب» به زندان افتاده و به پنج سال حبس محکوم شده است. مقام‌های قضایی و امنیتی در این مدت حتی یک روز مرخصی به آقای میثمی نداده‌اند و او در مقاطعی داخل زندان با محدودیت‌های مضاعف روبرو بوده است.

او چند ماه پیش کتاب «مبانی مبارزه‌ خشونت‌پرهیز» را که در دوران زندان ترجمه کرده منتشر کرد.

ارزیابی سعید مدنی از «خیزش مهسا»

سعید مدنی

منبع تصویر، JAMEIRANI

مضمون مبارزه مسالمت‌آمیز و ضرورت سازماندهی با پرهیز از خشونت در مقاله سعید مدنی نیز آمده است.

آقای مدنی گفته: «جنبش‌های اجتماعی مناسب‌ترین بستر را برای آموزش عمومی مردم و ارتقای فرهنگ سیاسی فراهم می‌آورد. حال که خیزش مهسا جنبش دموکراتیک مردم ایران با به مداری بالاتر از پیش برده، چرا با نقد و نفی هر گونه خشونت از خشونت ساختاری نظام حکمرانی تا خشونت نیروهای حامی تغییر، راه ایرانیان برای آیندۀ بهتر هموار نگردد؟»

او در عین حال به «دفاع مشروع» به عنوان به عنوان رفتارهایی برای دفاع افراد از خود در برابر خشونت حکومت اشاره کرده اما افزوده که «ساز و کار و قواعد رفتار جمعی کاملا متفاوت از رفتار فردی است و بر همین اساس حقوق و مسئولیت‌های جمع متفاوت از حقوق و مسئولیت‌های فرد است؛ از همین رو تجویز خشونت به منزلۀ راهکاری برای دفاع افراد از خود نمی تواند به یک جمع معترض تعمیم داده شود. به علاوه، دفاع مشروع استثنایی است بر قاعدۀ منع خشونت.»

سعید مدنی گفته «از فردای خاموشی اعتراضات کنونی باید انتظار موج بعدی اعتراضات را داشت» و پیش‌بینی کرده که «موج اعتراض یا اعتراضات بعدی همسو و هم جهت با چرخۀ اعتراضات کنونی است؛ یعنی اعتراضات بعدی دامنۀ جغرافیایی وسیعتر خواهد داشت و سیر اعتراضات از شهرهای بزرگ به شهرهای کوچکتر ادامه پیدا می کند. علاوه بر این، موج اعتراضات بعدی رادیکال‌تر و احتمالا به همین میزان تهاجمی‌تر خواهد بود.»

او همچنین گفته احتمالا در کنار خواست آزادی اجتماعی، مساله «نان» و اقتصاد و «آب» و محیط زیست در میان معترضان پررنگ‌تر خواهد شد.

آقای مدنی از پیش از اعتراضات جاری بازداشت و به هشت سال زندان محکوم شده است.

صدها نفر از چهره‌های دانشگاهی و فرهنگی ایران با امضای توماری به سوابق پژوهشی سعید مدنی اشاره کرده و خواهان آزادی او شده‌اند. آنها از جامعه دانشگاهی جهان خواسته‌اند تا برای کمک به آزادی‌اش از آنها حمایت کنند.

امضاکنندگان این تومار، که چهره‌هایی چون ژانت آفاری، تورج اتابکی، کاظم علمداری، منصوره شجاعی، آزاده کیان و فتانه فراهانی در میانشان هستند، گفته‌اند: «ما به جد از اقدامات جمهوری اسلامی در مهار و سرکوب دانشگاهیان در ایران نگران هستیم.»