به نظر میرسد که ایران در زمینهٔ سیاست خارجی، سال ۱۴۰۳ را با نامهٔ دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا به آیتالله خامنهای رهبر جمهوری اسلامی به پایان میبرد.
نامه در روزی به تهران رسید که رهبر جمهوری اسلامی هنوز نامه را باز نکرده، در جمع گروهی از دانشجویان هوادار حکومت به آن واکنش نشان داد که برای بسیاری قابل پیشبینی بود.
او گفت: دعوت به مذاکره «فریب افکار عمومی» است و بار دیگر پای ماجرای برخورد دونالد ترامپ با برجام و کنار گذاشته شدن توافق هستهای از سوی او در دور اول ریاست جمهوریاش را به میان کشید.
ایران ۱۴۰۳ که سقوط بالگرد ابراهیم رئیسی، انتخاب دولت میانهروی مسعود پزشکیان، کشته شدن اسماعیل هنیه، رهبر سیاسی گروه افراطی حماس در تهران، رویارویی ایران و اسرائیل، آلودگی هوا، کمبود انرژی، تورم سرسامآور، دلار ۹۰ هزار تومانی و بسیاری اتفاقهای ریز و درشت را تجربه کرده است با این نامه و واکنش مقامهای جمهوری اسلامی به آن، به استقبال سال ۱۴۰۴ میرود.
در برنامهٔ پاراگراف اول این هفته، همراه با محمدصادق جوادی حصار، عضو شورای مرکزی «حزب اعتماد ملی» در ایران و بهنام طالبلو، پژوهشگر ارشد بنیاد دفاع از دموکراسیها از آمریکا، به چشمانداز ایران ۱۴۰۴ در سایهٔ سیاستهای خامنهای و دونالد ترامپ پرداختیم.
«امکان مذاکره وجود دارد»
محمدصادق جوادی حصار با اشاره به صحبتهای آیتالله خامنهای معتقد است که رهبر جمهوری اسلامی با «مذاکرهٔ مطلوب و نتیجهبخش که ضامن اجرای توافقها باشد» موافق است.
به گفته این فعال سیاسی اصلاحطلب، «رهبر جمهوری اسلامی با این سویه از مذاکرات که دونالد ترامپ ابتدا تهدید میکند و بعد گذشته را تخریب میکند مخالف است و خلاف این گفتهها یعنی با غیر از این موافقم».
ناشر روزنامه توقیفشده «توس»، بر این باور است که علی خامنهای حتماً آنقدر«هوشیاری و دقت نظر» دارد که بداند چه تعدادی از ایرانیان از وضعیت کشور ناراضی هستند و چه تعدادی از آنها با منتقدان و مخالفان جمهوری اسلامی همآوایی میکنند. اما مخاطبان پیام او «اگر خیلی غیر منصفانه بخواهیم برخورد کنیم، بیست میلیونی هستند که هنوز طرفداران جمهوری اسلامی محسوب میشوند».
سیاست «تضعیف چرخه فشار حداکثری»
بهنام طالبلو با اشاره به صحبتهای وزیر خارجه آمریکا مبنی بر اینکه ایالات متحده هرگز اجازه دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هستهای را نمیدهد، با اشاره به نامهٔ دونالد ترامپ به رهبر جمهوری اسلامی و بحثهایی که در واشینگتن در جریان است، ۱۴۰۴ را سال سرنوشتسازی برای نظام حاکم بر ایران میداند.
او میگوید: وقتی جمهوریخواهان و ترامپ میگویند همه گزینهها از خوب تا بد روی میز است، این یعنی «بستگی دارد طرف مقابل کجا ایستاده است».
آقای طالبلو بازگشت سیاست «فشار حداکثری»، کمک تسلیحاتی به اسرائیل، دیپلماسی فعال آمریکا در قبال رقبای سنتی مانند روسیه و حتی دیپلماسی دو جانبه در مقابل دشمنان سنتی آمریکا مانند حماس را در وضعیت جمهوری اسلامی مؤثر میداند و میگوید: «با ارجحیت دادن به هر کدام از اینها، هر رخداد غیرقابل پیشبینی میتواند امکانپذیر شود».
این کارشناس مسایل سیاسی ایران با تأکید بر صحبتهای آقای ترامپ که خود را «معاملهگری» معرفی کرده که «معاملههای بد را به معاملههای خوب تبدیل میکند»، معتقد است که رئیسجمهور آمریکا در دوران اول ریاست جمهوریاش برای جمهوری اسلامی و برجام «وقت خرید».
او با تکذیب صحبتهای این سو و آنسو دربارهٔ پیششرطهای مطرحشده درباره خلعسلاح ایران از سوی دولت دونالد ترامپ، میگوید: آنها در اندیشکده بنیاد دفاع از دموکراسیها و سازمانهای غیر حکومتی دیگر خواستار «هدفگذاری برای مذاکرات» و خلعسلاح موشکی و اتمی ایران هستند و دستگاه دیپلماسی آمریکا چنین پیششرطی نگذاشته است.
به اعتقاد آقای طالبلو، این جمهوری اسلامی است که پیششرط گذاشته و می گوید تا زمانی که فشار حداکثری باقی است، مذاکره نمیکند.