تازهترین آمارهای فائو، سازمان جهانی خواربار و کشاورزی ملل متحد، نشان میدهد که میزان مصرف لبنیات و گوشت شهروندان ایران، طی حدود یک سال اخیر، بهشدت کاهش یافته است.
تورم افسارگسیخته و فاصله زیاد درآمدها با هزینههای ماهانه شهروندان که به گستردهتر شدن فقر در ایران منجر شده، در سالهای اخیر موجب کوچکتر شدن سفرهها و ناتوانی بیشتر دهکهای جامعه ایران برای تامین نیازهای اولیه خوراکی مانند گوشت و لبنیات شده است.
در گزارش جدید سازمان جهانی خواربار و کشاورزی آمده است که تولید شیر و محصولات لبنی ایران در سال گذشته میلادی ۲۶۸ هزار تن کاهش داشته و به ۷.۸ میلیون تن رسیده است. واردات لبنیات ایران نیز ۳۳ هزار تن افت کرده است.
در همین حال صادرات لبنیات ایران به یک میلیون و ۵۸۰ هزار تن رسیده است که نسبت به سال ۲۰۲۱ میلادی رشدی ۴۲ درصدی را نشان میدهد و با توجه به کاهش تولید لبنیات در داخل کشور، نشاندهنده سقوط سهمگین مصرف لبنیات در ایران است.
پیشازاین و طی ماههای اخیر، کارشناسان حوزه سلامت در ایران درباره عواقب کاهش مصرف لبنیات، سبزیجات، گوشت قرمز، مرغ و ماهی میان ایرانیان که به سوءتغذیه شدید و بروز انواع نارساییها و بیماریها در نسلهای آینده منجر میشود، هشدار داده بودند.
وبسایت خبرآنلاین، روز گذشته ۲۶ خردادماه، نیز در گزارشی میدانی از افزایش دوباره قیمت گوشت قرمز در ایران و گلایه قصابیهای پایتخت در مورد کاهش مشتری خبر داد. بر اساس این گزارش، «با وجود ریزش شدید مصرف گوشت، روند قیمتها طی روزهای گذشته از آغاز موج جدید افزایش قیمتها حکایت دارد. در روزهای اخیر قیمت هر کیلو ران گوسفندی به نزدیک ۵۰۰ هزار تومان رسیده است و یکی از قصابهای مرکز شهر تهران هم ضمن انتقاد از وضعیت بازار گوشت، گفت وضعیت بازار اصلا خوب نیست و تقاضا بهشدت کاهش یافته است.»
در بخش دیگری از گزارش فائو آمده است که تولید انواع گوشت در ایران در سال گذشته ۳۰ هزار تن کاهش داشته، اما بهدلیل افت مصرف داخلی، واردات خالص گوشت ایران تنها هشت هزار تن رشد داشته است. بخش اعظم افت تولید گوشت ایران بهدلیل کاهش تولید گوشت مرغ بوده است.
فائو همچنین پیشبینی کرد که در سال جاری میلادی، تولید شیر و محصولات لبنی ایران مجددا با کاهش ۲۰ هزار تنی و تولید گوشت ایران نیز با کاهش ۳۰ هزار تنی مواجه شود.
این درحالی است که بررسی رسانههای وابسته به حکومت جمهوری اسلامی مانند تسنیم، فارس و ایرنا طی ۲۴ ساعت گذشته نشان میدهد که آنها تنها بر روی افزایش صادرات لبنیات ایران مانور دادهاند و از کاهش قدرت خرید شهروندان ایرانی که علت اصلی افزایش صادرات است، چشمپوشی کردهاند.
محمدرضا وفا، استاد گروه علوم تغذیه دانشگاه علومپزشکی ایران، مهرماه ۱۴۰۰ به روزنامه همشهری گفته بود: «وقتی تورم سرسامآور و مسائل اقتصادی باعث میشود گروههای اصلی غذایی مانند پروتئینها و لبنیات کمتر مصرف شوند و تغییر در الگوی استفاده از خوراکیهای ضروری در کوتاهمدت یا درازمدت داشته باشیم، بیشتر به گروههای آسیبپذیر مانند نوزادان، کودکان، نوجوانان، مادران باردار و شیرده و سالمندان آسیب میرسد. بهعنوانمثال، روی رشد و نمو کودکان و نوجوانان تاثیر میگذارد و در یک نسل مشاهده خواهیم کرد که درصد کودکان کوتاهقد در جامعه بیشتر شده است یا در زنان باردار شاهد تاثیر منفی در زمینه وزنگیری جنین خواهیم بود.»
اما مقامهای دولت ابراهیم رئیسی و علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، طی دو سال اخیر با چشمپوشی روی فقیرتر شدن مردم ایران و همچنین سکوت مقابل افزایش بیکاری و تورم که به گستردهتر شدن بحرانهای اجتماعی منجر شده است، همچنان اولویت خود را روی سرکوب اعتراضات مردمی یا برخوردهای قضایی و امنیتی علیه زنان مخالف حجاب اجباری گذاشتهاند.
نهاد بینالمللی فائو در بخش دیگری از گزارش جدیدش، درباره وضعیت غلات در ایران اعلام کرد که تولید غلات این کشور در سال گذشته نسبت به سال ۲۰۲۱ ثابت مانده است، اما انتظار دارد که طی سال جاری میلادی، تولید غلات ایران با افتی نیم میلیون تنی، به ۱۸.۸ میلیون تن برسد. واردات غلات ایران نیز برای سومین سال متوالی رشد خواهد داشت و امسال به ۱۷.۷ میلیون تن خواهد رسید.
ایران اکنون با هشت میلیون تن واردات ذرت در سال ۲۰۲۲، هشتمین واردکننده بزرگ ذرت و با واردات سه میلیون تن جو، سومین واردکننده بزرگ جو در جهان است. ضمن اینکه تولید برنج ایران نیز در سال گذشته ۳۰۰ هزار تن کاهش یافت و وارداتش ۵۰۰ هزار تن رشد داشت. همچنین واردات چربی و روغن خوراکی ایران در سال گذشته ۶۰ درصد رشد کرده و به ۱.۶ میلیون تن رسیده است.