آفریقای جنوبی در دادگاه لاهه اسرائیل را به نسل‌کشی متهم کرد؛ اسرائیل کیپ‌تاون را بازوی حقوقی حماس خواند

Screen Shot 2024-01-11 at 10.11.26 AM

مقامات آفریقای جنوبی روز پنجشنبه، یازدهم ژانویه (۲۱ دی)، در جلسه دیوان بین‌المللی لاهه که به‌دلیل شکایت این کشور از اسرائیل بابت حمله نظامی به غزه تشکیل شد، تمامی سران دولت‌های اسرائیل در چند دهه گذشته را به «نسل‌کشی» متهم و اعلام کردند که حمله ۷ اکتبر حماس به خاک اسرائیل، بهانه خوبی برای نسل‌کشی و خشونت علیه فلسطینیان در غزه نیست. در مقابل اسرائیل گفت که آفریقای جنوبی «بازوی حقوقی» حماس در دیوان بین‌المللی است.

آفریقای جنوبی که رابطه سیاسی خوبی با جمهوری اسلامی دارد، روز هشتم دی‌ماه امسال با ارائه شکایت ۸۴ صفحه‌ای به دیوان بین‌المللی لاهه در هلند، با متهم کردن اسرائیل به نسل‌کشی، خواهان رسیدگی فوری دیوان بین‌المللی دادگستری در هلند شده بود.

به گزارش رویترز، جوآن دونهیو، قاضی آمریکایی دیوان لاهه، روز پنجشنبه یازدهم ژانویه (۲۱ دی) در اولین جسله دادگاه این پرونده گفت دیوان تشکیل جلسه داده است تا به ادعاهای آفریقای جنوبی علیه اسرائیل درخصوص نسل‌کشی رسیدگی کند. آفریقای جنوبی امیدوار است که با رای دیوان لاهه به نفع فلسطینی‌ها بتواند مانع از ادامه حملات هوایی و زمینی اسرائیل به نوار غزه شود.

نماینده و وکلای دولت آفریقای جنوبی در این جلسه مدعی شدند که اسرائیل توافقنامه منع کشتار‌جمعی را در غزه نقض کرده است. نی گرالیه، از وکلای حاضر در لاهه، گفت: «نسل‌کشی غزه نخستین نسل‌کشی در تاریخ است که قربانیانش به امید وارد عمل شدن جامعه جهانی به‌طور زنده پخش کردند.»

همچنین دیکگانگ موسنکه، نایب‌رئیس دیوان عالی آفریقای جنوبی که نماینده ارشد کشور خود در نشست دیوان لاهه است، تاکید کرد آفریقای جنوبی کشور فلسطینی را به رسمیت می‌شناسد و به همین دلیل معتقد است که اسرائیل «ده‌ها سال مرتکب نسل‌کشی شده است.»

در واکنش به این تحولات وزارت خارجه اسرائیل روز پنجشنبه ۱۱ ژانویه در بیانیه‌ای نوشت که آفریقای جنوبی «بازوی حقوقی سازمان تروریستی حماس» است.

این بیانیه نوشته است که آفریقای جنوبی واقعیت حمله هفتم اکتبر حماس به اسرائیل و کشتار و تجاوز و آدم‌ربایی اعضای حماس را نادیده گرفته است.

بیانیه وزارت خارجه اسرائیل افزود: «وکلای آفریقای جنوبی که نمایندگان حماس در دیوان عالی‌اند، همچنین این حقیقت را نادیده می‌گیرند که حماس از غیرنظامیان در غزه به عنوان سپر انسانی استفاده می‌کند و از مدارس، بیمارستان‌ها، پناهگاه‌های سازمان ملل، مساجد و کلیساها برای عملیات و به خطر انداختن جان ساکنین نوار غزه بهره‌براری می‌کند.»

لیور خایات، سخنگوی وزارت خارجه اسرائیل نیز شکایت آفریقای جنوبی علیه اسرائیل در دیوان بین‌المللی را «یکی از بزرگترین‌ نمایش‌های ریاکاری در تاریخ» توصیف کرد.

کنوانسیون پیشگیری و مجازات جنایت نسل‌کشی در سال ۱۹۴۸ میلادی و سه سال پس از پایان جنگ جهانی دوم به‌دلیل کشتار و نسل‌کشی یهودیان در اروپا و حکومت نازی تصویب شد و کشور اسرائیل نیز در همان سال اعلام موجودیت کرد.

رونالد لامولا، وزیر دادگستری آفریقای جنوبی، نیز در نشست روز پنجشنبه دیوان دادگستری لاهه گفت: «هیچ حمله‌ای هرچقدر هم شدید نمی‌تواند خشونتی را که اسرائیل علیه غیرنظامیان فلسطینی در چنین ابعاد گسترده‌ای تحمیل کرده است توجیه کند. خشونت‌ها و تجاوزها اسرائیل از روز ۱۵ مهر آغاز نشد، بلکه سابقه ۷۶ ساله دارد.»

هم‌زمان با برگزاری دادگاه بین‌المللی لاهه برای رسیدگی به درخواست آفریقای جنوبی علیه اسرائیل، شماری نفر از هواداران اسرائیل و فلسطینی‌ها در خارج دادگاه تجمع کردند و روند رسیدگی قضایی به این پرونده را به‌صورت مستقیم از نمایشگر بیرون ساختمان مشاهده کردند.

ده‌ها تن از شهروندان آفریقای جنوبی نیز در حمایت از ادعای سیاستمداران این کشور، مقابل دادگاه عالی آفریقای جنوبی در کیپ‌تاون تجمع کردند.

گروه شبه‌نظامی حماس که تحت حمایت‌های تسلیحاتی و مالی جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کند، ۷ اکتبر سال گذشته میلادی (۱۵ مهر ۱۴۰۲) در عملیاتی غافلگیرکننده با شرکت نیروهای آموزش‌دیده خود، بیش از ۱۲۰۰ شهروند اسرائیلی را به قتل رساند، ۲۴۰ اسرائیلی را گروگان گرفت و ده‌ها شهرک در جنوب اسرائیل را سوزاند و غارت کرد.

اسرائیل نیز پس از این حمله که در تاریخ ۷۵ ساله اسرائیل بی‌سابقه بود، علیه حماس در غزه اعلان جنگ کرد. عملیات اسرائیل اکنون وارد چهارمین ماه خود شده است.

آفریقای جنوبی مدعی است که عملیات نظامی اسرائیل در غزه به گونه‌ای در جریان است که ممکن است شائبه‌های نسل‌کشی را تداعی کند و تعهدات بین‌المللی این کشور در قبال پیمان مقابله با نسل‌کشی را نقض کرده باشد.

به گزارش رویترز، اسرائیل نیز تیمی از حقوقدانان خود را به ریاست آهارون باراک، قاضی ارشد بازنشسته، برای پاسخگویی به اتهام‌های آفریقایی جنوبی راهی لاهه کرده است و  روز جمعه، ۲۲ دی‌ماه، سه ساعت فرصت خواهد داشت تا استدلال‌های خود را در رد اتهام اصلی که نسل‌کشی است، عنوان کند.

به گزارش رسانه‌های اسرائیل، تیم حقوقی این کشور بر اظهارات نخست‌وزیر، اعضای کابینه جنگ و فرماندهان ارتش تمرکز خواهد کرد که پیش از این بارها تاکید کرده بودند جنگ این کشور تنها با گروه حماس است و این کشور در‌صدد آسیب زدن به غیرنظامیان در غزه نیست.

بنیامین نتانیاهو، نخست‎‌وزیر اسرائیل، ساعاتی پیش از نشست دیوان لاهه، در یک ویدیوی ضبط‌‌ شده بار دیگر تاکید کرد که کشورش تصمیمی برای اشغال طولانی‌مدت منطقه غزه ندارد و در‌صدد کوچ اجباری ساکنان این منطقه نیز نیست.

صدور حکم توقف عملیات جنگی در دیوان بین‌المللی دادگستری نیازمند رای مثبت دست‌کم ۹ قاضی از ۱۷ قاضی این نهاد خواهد بود. اگرچه در صورت صدور حکم توقف جنگ در این دیوان نیز اسرائیل به اجرای فوری آن موظف نخواهد بود و پرونده برای تصمیم‌گیری نهایی به شورای امنیت سازمان ملل می‌رود. اسرائیل از دهه ۵۰ میلادی قرن بیستم عضو دیوان بین‌المللی دادگستری در هلند است، اما از پیوستن به دیوان بین‌المللی کیفری (آی‌سی‌سی) خودداری می‌کند.