ده‌ها کشور با بیانیه قدرت‌های جهانی درباره نگرانی از عدم همکاری ایران همراه شدند

Screen Shot 2022-09-14 at 11.32.45 AM

بیش از بیست عضو شورای حکام در همراهی با سه کشور اروپایی، از ایران خواستند ضمن پایبندی به تعهدات حقوقی خود در زمینه فعالیت‌های هسته‌ای، فورا پیشنهاد مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای شفاف‌سازی را بپذیرد.

به گزارش خبرنگار رادیو فردا، ده‌ها کشور از جمله بیش از ۲۰ عضو شورای حکام با بیانیه بریتانیا، آلمان و آمریکا درباره نگرانی از عدم همکاری ایران همراه شدند.

در بیانیه‌ای که این کشورها بر سر آن پشت درهای بسته به توافق رسیدند و نسخه‌ای از آن به رویت رادیوفردا رسیده، از ایران خواسته شده «فورا به تعهدات حقوقی خود پایبند شود و بدون اتلاف وقت پیشنهاد مدیرکل آژانس را برای مراوده به منشور شفاف سازی و حل مسائل باقی‌مانده پادمانی» بپذیرد.

در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: «ما با نگرانی جدی شاهد آن هستیم که مدیرکل به طرز فزاینده‌ای نگران عدم همکاری ایران با آژانس است» و «هیچ پیشرفتی برای حل مسائل رخ نداده است.»

این کشورها در بیانیه خود همچنین از رافائل گروسی، مدیرکل آژانس خواسته‌اند تا زمانی که مسائل باقی مانده میان ایران و آژانس حل نشده، به ارائه گزارش به اعضای شورای حکام در این‌ زمینه ادامه دهد.

این کشورها در حالی به انتشار یک بیانیه اکتفا کردند که سه ماه پیش، به پیشنهاد سه کشور اروپاییِ عضو برجام، یک قطعنامه تنبیهی علیه تهران صادر شده بود.

ساعاتی پیش از خوانده شدن ِ‌این بیانیه از سوی نماینده آلمان در جلسه شورای حکام، میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین گفته بود ایرانی‌ها نیاز به «تضمین» دارند که اگر «درست» با مدیرکل آژانس انرژی اتمی همکاری کنند، پرونده جمهوری اسلامی در آژانس بسته شود.

آقای اولیانف در گفت‌و‌گو با مهران کریمی، خبرنگار اعزامی رادیو فردا به وین این موضوع را مطرح کرد.

وی افزود: «من کاملاً با آنها موافق هستم. وقتی یک موضوعی را در برنامه کاری یک سازمان بین‌المللی برای مدت زیادی نگه داریم؛ مثلاً سلاح‌های کشتار جمعی صدام حسین. موضوعی که ۱۲ سال ماند و می‌دانید که نتیجه آن چی شد.»

او اضافه کرده که ایرانی‌ها می‌خواهند مانع چنین «سناریویی» شوند و «نیاز به تضمین دارند که اگر همکاری کنند، این پرونده بسته می‌شود.»

اولیانوف «تنها» راه رسیدن به این هدف را «گفت‌و‌گوی» مقامات جمهوری اسلامی با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی عنوان کرده است.

وی در پاسخ به خبرنگار رادیو فردا گفته است که «مدیرکل باید این سوال‌های احمقانه را متوقف کند که ربطی به موضوع اشاعه ندارد. مدیرکل باید تمرکز بر موضوعات اصلی را ادامه دهد و ایرانی‌ها باید تلاش کنند که به سوالات پاسخ دهند و پرونده بسته شود.»

به گفته نماینده روسیه در آژانس، «شورای حکام باید یک قطعنامه صادر کند و این موضوع را برای همیشه از موضوعات بررسی بردارد.»

اظهارات وی در شرایطی بیان می‌شود که مقامات رسمی جمهوری اسلامی، بارها رافائل گروسی را به«سیاسی‌کاری» متهم کرده‌ و با هر گزارش انتقادی آژانس، انگشت اتهام را به سوی مدیرکل نشانه می‌روند.

نماینده روسیه در حالی با تحقیقات اخیر آژانس مخالفت می‌کند که کشورش پیش از این بارها در موارد متعدد در زمینه تحقیقات پیرامون گذشته برنامه هسته‌ای با سایر قدرت‌های جهانی همراهی کرده بود.

مسکو در پرونده موسوم به پی‌ام‌دی ( جنبه احتمالا نظامی) با همراهی در شورای حکام، پرونده ایران را به شورای امنیت سازمان ملل متحد فرستاد و در آن‌جا به همه قطعنامه‌های تحریمی رای مثبت داده بود.

سایر کشورهای عضو برجام، منهای چین، از تحقیقات مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، درباره ابعاد اقدامات ایران در سه مکان از پیش اعلام نشده، موافق هستند، و در این زمینه قطعنامه‌ای در نشست فصلی پیشین شورای حکام به تصویب رساندند.

در نشست کنونی شورای حکام اما، بنا بر گزارش‌ها این کشورها تنها در پی انتشار یک بیانیه در زمینه محکوم کردن عدم همکاری ایران هستند، که تهران پیش از انتشار، آن را غیرسازنده خوانده است.

زمان تصویب قطعنامه‌ پیشینِ شورای حکام، ایران دست به اقدام متقابل و از جمله قطع برخی از دوربین‌های آژانس کرد.

میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین همچنین در توئیتی نوشته که نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بدون صدور قطعنامه علیه ایران پایان یافت.

آن‌طور که وی خبر داده، موضوع راستی‌آزمایی و نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران در نشست جاری شورای حکام مطرح نشد.

سفیر روسیه در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که مذاکره‌کننده اتمی این کشور در گفت‌وگوهای احیای برجام در وین است، اضافه کرده است که این نشست بدون اتخاذ هیچ‌گونه تصمیمی در این زمینه و یا صدور قطعنامه علیه ایران، به پایان رسید.

اولیانوف اضافه کرده که در این نشست، تنها «تبادل نظر» در زمینه فعالیت‌های ایران صورت گرفت.

شورای حکام در نشست قبلی خود در ماه ژوئن با صدور قطعنامه‌ای درباره میزان همکاری آژانس و ایران ابراز نگرانی کرده بود.

با توجه به ابراز نگرانی‌های اخیر مدیرکل آژانس و نیز اظهارنظر طرف‌های غربی درباره اشتیاق ناکافی جمهوری اسلامی برای همکاری در زمینه احیای برجام، احتمال صدور قطعنامه‌ای دیگر در شورای حکام علیه ایران دور از انتظار نبود.