استیو ویتکاف، فرستاده ویژه رئیسجمهور آمریکا در امور اوکراین، میگوید ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، در جریان نشست آلاسکا موافقت کرده است که در چارچوب یک توافق صلح در اوکراین، آمریکا و متحدین اروپاییاش تضمینهای امنیتی «محکمی» به کییف بدهند.
آقای ویتکاف به شبکه خبری سیانان گفت: «ما به این توافق رسیدیم که آمریکا و سایر کشورهای اروپایی بتوانند برای تضمین امنیتی، چیزی شبیه ماده ۵ (پیمان ناتو) ارائه کنند.»
بر اساس ماده پنج پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، حمله نظامی علیه یک عضو به عنوان حمله به همه کشورهای عضو ناتو تلقی میشود.
ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، همواره مخالف شدید پیوستن اوکراین به ناتو بوده است. اما حالا آقای ویتکاف میگوید توافق حاصل شده میتواند جایگزینی برای این موضوع باشد، «به شرطی که اوکراینیها بتوانند آن را بپذیرند.»
بسیاری از رسانههای جهان چنین تحلیل کردهاند که نشست آلاسکا بین دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین یک پیروزی دیپلماتیک برای رهبر روسیه بوده است.
اما استیو ویتکاف گفت که آمریکا و روسیه در مورد اکثر مسائل به توافق رسیدهاند، بهجز امتیازات ارضی که به گفته او توافق بر سر آنها به اوکراین بستگی دارد.
آقای ویتکاف همچنین گفت که در مورد تضمینهای امنیتی آینده برای اوکراین هم توافق شده است، بهطوری که آمریکا و اروپا حمایتی مشابه «ماده پنج» ناتو را قید و پیشبینی میکنند که پاسخ جمعی به هرگونه حمله خارجی را تضمین میکند.
در همین حال دونالد ترامپ در پیامی در شبکههای اجتماعی، یک بار دیگر از نشست آلاسکا تمجید کرده و نوشته است که «پیشرفت بزرگی در مورد روسیه» حاصل شده است.
همزمان با این تحولات، ولادیمیر پوتین با رهبران بلاروس و قزاقستان، دو تن از نزدیکترین متحدان خود، صحبت کرده است.
براساس گزارشها، گفتگوی رهبر روسیه با الکساندر لوکاشنکو و قاسم جومارت توقایف بر نتیجه نشست روز جمعه در آلاسکا متمرکز بوده است.
رئیسجمهور قزاقستان به آقای پوتین گفته است که این نشست نقطه عطفی در تقویت جایگاه بینالمللی روسیه بوده و درک آمریکا از موضع روسیه در مورد اوکراین را بهبود بخشیده است.
رهبران اروپایی در دیدار زلنسکی با ترامپ در کاخ سفید به او ملحق میشوند
منبع تصویر،Getty Images
رهبران اروپایی در سفر روز دوشنبه ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، به واشنگتن به او ملحق میشوند. بعد از نشست دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین در آلاسکا، قرار است آقای زلنسکی برای گفتگو در مورد موضوع پایان دادن به جنگ اوکراین، فردا با آقای ترامپ در پایتخت آمریکا دیدار کند.
در همین حال آقای زلنسکی وارد بروکسل شده است تا در یک کنفرانس مجازی مشترک با رهبران فرانسه، آلمان و بریتانیا شرکت کند.
پیشاپیش کنفرانس مجازی رهبران اروپایی، کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، تایید کرد که همراه دیگر رهبران اروپایی برای دیدار روز دوشنبه بین رئیسجمهور اوکراین و رئیسجمهور آمریکا به واشنگتن سفر خواهد کرد؛ امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، فریدریش مرتس، صدر اعظم آلمان، و مارک روته، دبیر کل ناتو از جمله رهبران دیگری هستند که به واشنگتن سفر میکنند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، پس از دیدار با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، در آلاسکا گفت که میخواهد از آتشبس در اوکراین صرفنظر کند و مستقیما در جهت یک توافق صلح دائمی حرکت کند.
آقای ترامپ پس از نشست آلاسکا در روز جمعه، ۱۵ اوت / ۲۴ مرداد، در یک تغییر موضع عمده در تروث سوشال نوشت که این «بهترین راه برای پایان دادن به جنگ وحشتناک» خواهد بود، زیرا که آتشبسها اغلب «پایدار نمیمانند».
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، گفته است که خودداری روسیه از موافقت با آتشبس تلاشها برای پایان دادن به جنگ را پیچیده میکند.
آقای زلنسکی پس از تماس تلفنی که بعد از نشست آلاسکا با آقای ترامپ داشت، خواستار صلح واقعی و پایدار شد و افزود که «شلیک و بمباران باید متوقف شوند» و کشتارها باید پایان یابد.
آقای زلنسکی فردا به واشنگتن سفر خواهد کرد تا با دونالد ترامپ دیدار کند. رئیسجمهور آمریکا گفته است که از رهبر اوکراین خواهد خواست تا با یک توافق صلح موافقت کند.
رهبران کشورهای اروپایی از تلاشهای آقای ترامپ برای توقف جنگ استقبال کردهاند. اما آنها نگرانند که صرفنظر کردن دونالد ترامپ از درخواست خود برای آتشبس در اوکراین و تمرکز او بر یک توافق کلی صلح، به روسیه زمان بیشتری بدهد تا دستاوردهای نظامی خود را تثبیت کند.
رهبران اروپایی نگرانند که صرفنظر کردن دونالد ترامپ از درخواست خود برای آتشبس در اوکراین و تمرکز او بر یک توافق کلی صلح، به روسیه در تسخیر و تسلط بر مناطقی بیشتر از خاک اوکراین کمک کند.
رهبران اروپایی از خودداری ولودیمیر زلنسکی از واگذاری سرزمینهایی که از طریق تهاجم غیرقانونی روسیه تصرف شدهاند، حمایت کردهاند.
بنابر گزارشها ولادیمیر پوتین طرحی را به دونالد ترامپ پیشنهاد کرده است که بر اساس آن اوکراین باید از کل منطقه دونباس، متشکل از مناطق لوهانسک و دونتسک، عقبنشینی کند و در عوض روسیه خطوط مقدم در زاپوریژیا و خرسون را تثبیت خواهد کرد.
منبع تصویر،Reuters
دونالد ترامپ پیش از نشست آلاسکا گفته بود که خواهان آتشبس «سریع» است و روسیه را تهدید کرده بود که در صورت عدم توافق، تحریمهای اقتصادی اعمال خواهد کرد.
خواست اصلی اوکراین آتشبس سریع پیش از مذاکرات برای توافق بلندمدت بوده است و طبق گزارشها دونالد ترامپ پیش از این به رهبران اروپایی گفته بود که هدف او از نشست آلاسکا دستیابی به توافق آتشبس است.
کرملین ادعا میکند که دونباس قلمرو روسیه است و اکنون بیشتر لوهانسک و حدود ۷۰ درصد از دونتسک را در کنترل دارد. روسیه همچنین در سال ۲۰۱۴، هشت سال قبل از آغاز حمله تمامعیار خود به اوکراین، شبهجزیره کریمه را بهطور غیرقانونی به خاک خود ضمیمه کرد.
گفته میشود آقای ترامپ که پیش از این گفته بود هرگونه توافق صلح شامل «مبادله برخی سرزمینها» خواهد بود، این پیشنهاد را در تماس تلفنی پس از نشست آلاسکا به آقای زلنسکی منتقل کرده است.
همین چند روز پیش، رئیسجمهور اوکراین واگذاری کل منطقه دونباس، متشکل از مناطق لوهانسک و دونتسک، را رد کرد و گفت که این منطقه میتواند سکوی پرشی برای حملات آینده روسیه باشد.
آقای زلنسکی در بیانیهای در ایکس گفت: «ما میبینیم که روسیه درخواستهای متعدد برای آتشبس را رد میکند و هنوز مشخص نکرده است که چه زمانی کشتار را متوقف خواهد کرد. این وضعیت را پیچیدهتر میکند.»
آقای زلنسکی بعد از تماس تلفنی با دونالد ترامپ پس از نشست آلاسکا خواستار صلح واقعی و پایدار شد و خواست که حملات و کشتارها متوقف شود.
او سپس شرایط و مقتضیات اوکراین برای «یک صلح واقعا پایدار و قابل اعتماد» را تشریح کرد، از جمله «تضمین امنیتی معتبر» و بازگشت کودکانی که به گفته او از سوی مسکو «از سرزمینهای اشغالی ربوده شدهاند».
منبع تصویر،SPUTNIK/KREMLIN POOL/EPA/Shutterstock
شبکه سیبیاس، شریک خبری بیبیسی در آمریکا، به نقل از منابع دیپلماتیک گزارش داده است که مقامات اروپایی نگران هستند که دونالد ترامپ ممکن است در دیدار روز دوشنبه، آقای زلنسکی را برای پذیرش شرایطی که احتمالا در نشست آلاسکا بحث شدهاند، تحت فشار قرار دهد.
سیبیاس به نقل از منابعی میگوید که آقای ترامپ به رهبران اروپایی گفته است که ولادیمیر پوتین «امتیازاتی» خواهد داد، اما مشخص نکرده است که این امتیازات چه هستند.
در مصاحبهای با فاکس نیوز پس از نشست آلاسکا از آقای ترامپ پرسیده شد که چه توصیهای برای رهبر اوکراین دارد، او پاسخ داد: «توافق کنید.»
او افزود: «روسیه یک قدرت بسیار بزرگ است و آنها نیستند.»
دونالد ترامپ پیش از این تهدید کرده بود که اگر ولادیمیر پوتین با پایان دادن به جنگ موافقت نکند، «عواقب بسیار شدیدی» در انتظارش خواهد بود. او با تهدید به تحریمهای ثانویه علیه متحدان روسیه، ماه گذشته ضربالاجلی را برای مسکو برای رسیدن به آتشبس تعیین کرد.
اما رهبران آمریکا و روسیه، با وجود اصرار بر پیشرفت در نشست، مذاکرات روز جمعه را بدون دستیابی به توافق ترک کردند.
روز شنبه، ولادیمیر پوتین این اجلاس را «بسیار مفید» توصیف کرد و گفت که توانسته است «موضع خود را» برای آقای ترامپ مشخص کند.
رئیسجمهور روسیه گفت: «ما این فرصت را داشتیم که در مورد ریشهها و علل این بحران صحبت کنیم. از بین بردن این علل ریشهای باید مبنای حل و فصل باشد.»
دمیتری پولیانسکی، معاون اول نماینده دائم روسیه در سازمان ملل، بعد به بیبیسی گفت که این نشست «پایهای بسیار مهم برای تلاشهای بیشتر» برای پایان دادن به جنگ بوده است.
او گفت که هر کسی که خواهان صلح است «باید از نتیجه راضی باشد». او اما نگفت که آیا ولادیمیر پوتین اکنون باید با زلنسکی دیدار کند یا خیر.
منبع تصویر،EPA
رهبران اروپایی با احتیاط به نتیجه دیدار دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین واکنش نشان دادهاند و سعی کردهاند علیرغم حمایت دیرینهشان از آتشبس، از تغییر جهت او انتقاد نکنند.
با این حال، دونالد ترامپ گفته است که آمریکا آماده ارائه ضمانتهای امنیتی برای اوکراین است؛ موضوعی که از درخواستهای کلیدی ولودیمیر زلنسکی و نیز «ائتلاف مشتاقان» اروپایی است، یعنی گروهی از کشورهای اروپایی که متعهد به حفاظت از صلح در اوکراین پس از دستیابی به آن شدهاند.
این گروه بعدازظهر امروز، پیش از دیدار ولودیمیر زلنسکی از کاخ سفید در روز دوشنبه، یک کنفرانس تلفنی برقرار خواهد کرد.
رهبران اروپایی، از جمله صدراعظم آلمان و رئیسجمهور فرانسه و رئیس کمیسیون اروپا، گفتهاند: «گام بعدی اکنون باید مذاکرات بیشتر با حضور رئیسجمهور ولودیمیر زلنسکی باشد.»
آنها گفتهاند: «تصمیمگیری در مورد خاک اوکراین بر عهده اوکراین خواهد بود.» آنها افزودند: «مرزهای بینالمللی نباید با زور تغییر کنند.»
کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، از تلاشهای دونالد ترامپ برای پایان دادن به جنگ تمجید کرد و گفت که این تلاشها «ما را بیش از هر زمان دیگری به هم نزدیکتر کردهاند»، اما گفت که نمیتوان مسیر صلح در اوکراین را بدون ولودیمیر زلنسکی تعیین کرد.
دیدار روز دوشنبه اولین ملاقات ولودیمیر زلنسکی از زمان دیدار پرتنش و جنجالیاش با دونالد ترامپ و معاونش در کاخ سفید در ماه فوریه خواهد بود.
به نظر میرسد آنها در ماه آوریل، در دیداری ۱۵ دقیقهای در حاشیه مراسم تشییع جنازه پاپ فرانسیس که کاخ سفید آن را «بسیار سازنده» توصیف کرد، با هم آشتی کردند.



