ایالات متحده همچنان بازیگر اصلی فروش تجهیزات نظامی در منطقه است، اما شرکتهای اروپایی و کرهای بنا به دلایلی توانستهاند جایگاهی برای خود در بین کشورهای عربی حاشیه خلیجفارس پیدا کنند؛ اما آیا توافق ایران و عربستان تاثیری بر هزینههای دفاعی کشورهای منطقه خواهد گذاشت؟
کشورهای حاشیه خلیج فارس در چهار سال گذشته به خرید اقلام دفاعی غیر آمریکایی تمایل نشان دادهاند. با این حال، کارشناسان دفاعی فکر نمیکنند که سیاست هماهنگی برای دور شدن از شرکتهای دفاعی آمریکایی در کار باشد؛ چرا که صنایع نظامی آمریکا همچنان در صدر فهرست علاقهمندیهای کشورهای منطقه است و اگر هر زمان ایالات متحده اراده کند، خیلی سریع میتواند خریداران خودش را داشته باشد.
ریاض قهوجی روز جمعه در مقالهای در وبسایت «بریکینگ دیفنس» آورده است که ورود بازیگران جدید به بازار فروش محصولات نظامی، روند رو به رشد سرمایهگذاری در صنایع داخلی کشورها و مهمتر از همه نزاعهای سیاسی، همه و همه به این معنی است که مسیر استیلای صنایع دفاعی ایالات متحده در منطقه ممکن است نسبت به گذشته سنگلاخیتر باشد.
سرلشکر بازنشسته عبدالله السید الهاشمی، معاون سابق وزیر دفاع امارات متحده عربی در این زمینه معتقد است که «میتوان دلایل زیادی برای روی آوردن کشورهای عربی به منابع اروپایی یا سایر منابع برشمرد. مهم ترین آن قیمت ارزان تر و رقابتیتر و تمایل نیروهای نظامی منطقه به تنوع بخشیدن به منابع تسلیحاتی خود است. مضافا اینکه موضع سیاسی دولت آمریکا فروش سامانههای دفاعی را پیچیده میکند و خریدار را به بازار دیگری سوق میدهد.»
البته ایالات متحده هنوز هم تجارت زیادی در منطقه انجام میدهد؛ چرا که بر اساس گزارش «موسسه صلح بینالمللی استکهلم (سیپری)» بین سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲، عربستان سعودی ۱۹ درصد ، قطر ۶.۷ درصد، کویت ۴.۸ درصد و امارات متحده عربی ۴.۴ درصد از سهم صادرات تسلیحات ایالات متحده را به خود اختصاص داده است.
با این حال بنابرشواهد منقول، سه منبع صنایع دفاعی ایالات متحده مستقر در منطقه خلیج فارس به «بریکینگ دیفنس» گفتند، به نظر میرسد که این شرکتهای غیرآمریکایی هستند که در برنامههای بزرگ دفاعی منطقه در حال پیشتازی هستند. یکی از منابعی که نخواست نامی از او برده شود از عربستان سعودی به عنوان خریداری یاد کرد که به طور ویژه و فعالانه به دنبال تنوع بخشیدن به فروشندگان نظامی خود است.