نبرد سنگر به سنگر؛ اهمیت کنترل شهر باهموت برای روسیه و اوکراین در چیست؟

01

باهموت شهری در شرق اوکراین است که بیش از ۹۰ درصد ساکنان آن تخلیه شده و اغلب نقاط آن به ویرانه‌ای‌ تبدیل شده است.

نبرد میان نظامیان روسیه و اوکراین برای کنترل باهموت در حالی با تلفات پرشمار از دو سو همچنان ادامه دارد که وزارت دفاع آمریکا و فرماندهان ناتو بعد استراتژیک این شهر را کم‌ اهمیت قلمداد کرده‌‌اند.

نیروهای روسیه بر اساس آخرین گزارش‌ها پس از نزدیک به هشت ماه نبرد سخت سنگر به سنگر، شهر باهموت را از سه طرف تحت محاصره قرار داده‌اند.

به گزارش رویترز خطوط تدارکاتی نبرد از سوی نیروهای تحت امر کی‌یف در حال از هم گسیختگی است و مسکو کمتر از نیمی از باهموت را تحت خود کنترل دارد.

با این حال، اوکراین متعهد شده است که مقاومت برای دفاع از شهر را دو برابر کند، حتی اگر دو طرف تلفات سنگینی را متحمل شوند.

به اذعان برخی تحلیلگران برجسته نظامی غرب، شاید منطقی باشد که نیروهای اوکراینی به یک خط مستحکم‌تر دفاعیِ تازه عقب‌نشینی کنند اما در حال حاضر هیچ نشانه‌ای دال بر کوتاه آمدن کی‌یف و دست کشیدن از مقاومت در باهموت دیده نمی‌شود.

ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین از باهموت به عنوان دژ مقاومت برای به چالش کشیدن مهاجمان روس یاد و بر ادامه مقاومت در این شهر تاکید کرده است.

برای مسکو اما سقوط شهری که آن را با نام دوران شوروی سابق، «آرتیوموفسک» می‌نامد، اولین فتح بزرگ پس از نیمه سال گذشته میلادی و نیرویی مکمل برای پیشبرد نبردی گسترده‌تر علیه اوکراین در منطقه دونباس خواهد بود.

باهموت چگونه شهری است؟

باهموت در استان دونتسک، بخشی از منطقه صنعتی عمدتاً روسی زبان دونباس واقع شده که مسکو می خواهد با «عملیات ویژه نظامی» آنرا ضمیمه خاک روسیه کند.

این شهر پیش از جنگ ۷۰ تا ۸۰ هزار نفر جمعیت داشت، اما به گفته معاون نخست وزیر اوکراین اکنون تصور می‌رود که کمتر از ۴ هزار غیرنظامی از جمله ۳۸ کودک همچنان در آن باقی مانده باشند.

Libkos/Copyright 2023 The AP. All rights reserved.
نبرد پیرامون باهموتLibkos/Copyright 2023 The AP. All rights reserved.

نبرد باهموت که یادآور جنگ جهانی اول است، با حملات سنگین توپخانه‌ای و موشکی بی‌امان در دو سوی سنگرها و در سراسر یک میدان نبرد مین گذاری شده دنبال می شود؛ برخی گزارش‌ها همچنین از درگیری‌های خانه به خانه در برخی از مناطق آن حکایت دارد.

این شهر قبلاً نیز شاهد کشتار جمعی بوده است؛ سربازان اشغالگر نازی در طول جنگ دوم جهانی دوم حدود ۳ هزار یهودی را به داخل چاهی در یکی از معادن مجاور شهر انداخته و با پوشاندن چاه آنها را خفه کردند.

جبهه‌ای که در آن «هزاران» سرباز به خاک افتاده‌اند

تصاویر میدان‌های نبرد در باهموت و اطراف آن که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده پر از اجساد از هر دو طرف است.

یوگنی پریگوژین، بنیانگذار گروه مزدور موسوم به واگنر روسیه که در جبهه باهموت بسیار فعال است تصویری از مبارزان تحت امر خود که کشته شده‌اند، منتشر کرده است.

آمار تلفات جزو اسناد طبقه بندی شده است اما مقامات آمریکایی تخمین می‌زنند که ده‌ها هزار سرباز روسی که بسیاری از آنها از سوی گروه پیمانکاری نظامی خصوصی واگنر استخدام شده‌اند در نبردهای این جبهه کشته شده باشند؛ شمار سربازان اوکراینی کشته شده نیز هزاران نفر عنوان شده است.

Thibault Camus/Copyright 2023 The AP. All rights reserved
گریه بر تابوت سرباز اوکراین که در نبرد باهموت کشته شدThibault Camus/Copyright 2023 The AP. All rights reserved

زلنسکی روز یکشنبه مدعی شد که نیروهای اوکراینی در هفته گذشته بیش از ۱۱۰۰ نظامی روس را در نزدیکی باهموت کشته و ۱۵۰۰ نفر دیگر را نیز زخمی کرده‌اند.

وزارت دفاع روسیه اما در همان روز از کشته شدن بیش از ۲۲۰ سرباز اوکراینی طی بیست و چهار ساعت گذشته در نبردهای شرق اوکراین خبر داد.

رویترز در گزارش خود که به نبردهای باهموت اختصاص تاکید کرده که نمی‌تواند به صورت مستقل آمار تلفات اعلام شده از دو سو را تایید کند.

به گفته میخائیلو پودولیاک، دستیار ولودیمیر زلنسکی، اوکراین در باهموت می‌جنگد زیرا بهترین واحدهای روسیه را از حرکت بازداشته و سبب تحلیل قوای این نیروها قبل از یک ضد حمله برنامه‌ریزی‌شده در بهار علیه آنها می‌شود.

کنراد موزیکا، یک تحلیلگر نظامی لهستانی که اخیراً به همراه جمعی از همکارانش از منطقه باهموت دیدن کرده، معتقد است که مقاومت برای حفظ این شهر منطقی نیست.

وی به خبرگزاری رویترز در این خصوص می‌گوید: «تصمیم برای دفاع از باهموت اکنون یک تصمیم سیاسی است و نه نظامی.»

راب لی، همکار آقای موزیکا که در همان سفر حضور داشت در توییتر خود نوشت: «اگرچه هنوز دلایل موجهی برای دفاع اوکراین از باهموت وجود دارداما با توجه به تصرف مناطق مشرف به شمال این شهر توسط نیروهای روسی در ماه گذشته، توانایی نیروهای اوکراینی برای وارد کردن خسارات سنگین‌تر به دشمن تحلیل رفته است.»